preek Mailing List: tweede zondag Vasten

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Title: Message

Terwijl hij in gebed was (Lc. 9,29)

 

Het laatste schilderij van Rafaël is dit van de Transfiguratie.  Hij heeft het zelf niet helemaal meer kunnen afwerken.  Hij stierf in 1520. 

Voor de abdij Rozenberg/Waasmunster schilderde Theodore Strawinsky een fresco van de Transfiguratie. 

De iconenschilders houden van dit bijbels tafereel, weergegeven door de drie synoptici.  Het schilderen van dit tafereel is voor iconenschilders een uitdaging, omdat het licht er zo de voornaamste plaats in heeft.  ?Het is de theofanie van het licht.  De liturgische teksten beklemtonen wat grote Byzantijnse mystici, zoals Symeon de Nieuwe Theoloog en Gregorius Palamas hebben uitgelegd: Gods participeerbaarheid in het licht dat Hij is en uitstraalt.  Elke icoon van de Verheerlijking beeldt de pluriformiteit van dat licht uit, maar ook ? in de houdingen van Petrus, Johannes en Jacobus ? de totaal verschillende manier waarop de openbaring de mens overkomt? (E.Voordekkers, Ikonen ? Theofanie en gebed). 

 

Evenmin als Matteüs en Marcus kon Lucas zijn evangelie schrijven zonder erin de Taborervaring te vermelden.  Thaborervaring is een moment waar het licht even doorbreekt en je moed en adem ontvangt om verder te gaan.  Hebben we niet allen nood aan Taborervaringen?

 

Het woord Tabor is niet te vinden in de evangelies.  De berg verwijst daar meestal naar de berg van de Gods ontmoeting, de Sinaï (Horeb) waar Mozes in gesprek was met Jahweh.  Lucas neemt het verhaal over van zijn twee collegae en situeert het op dezelfde wijze als zij in het leven van Jezus.  De Gedaanteverandering komt nadat Jezus enkele dagen tevoren had gesproken over zijn lijden.  De apostelen hadden het daar moeilijk mee.  Het licht op de berg is dan voor hen een moment van troost.  Het verhaal van de transfiguratie zet volgens Lucas het verhaal verder van de doop.  Bij elk van die verhalen proclameert God Jezus als zijn zoon, als de uitverkorene.  Op de berg nodigt hij de leerlingen uit naar Jezus te luisteren. 

 

Lucas heeft eigen accenten.  Het verwondert niet dat hij een band legt tussen de Gedaanteverandering en het gebed.  Het gebed transformeert.  In de priorij van Ermeton staat een beeld van Sint Benedictus, niet afgebeeld als abt met staf, maar als een ingetogen contemplatieve man.  Gebed gaat meestal gepaard met sereniteit, al kan de bidder ook een man en vrouw zijn met een door pijn vertrokken gelaat.  Tijdens het bidden van Jezus straalt Gods heerlijkheid door hem.  Het is niet zoals bij Mozes een afglans van Gods licht.  Het is Jezus zelf die van binnenuit getransformeerd wordt.  Dit openbaart zijn innige relatie met de Vader.  De drie apostelen krijgen dit op de berg te zien en te horen.  Bij Lucas is het tafereel meer auditief dan visueel.  Hij geeft aan waarover het gesprek gaat tussen Jezus en Mozes en Elia.  Zij vertegenwoordigen Wet en Profeten.  Het gaat over de weg, zijn heengaan, de exodus die leidt naar Jeruzalem over dood en verrijzenis, over afscheid en nieuw begin.  Met wie kon Jezus beter over de weg spreken dan met hen die er ervaring mee hadden?  Mozes zou hem gezegd hebben: ?Gij zijt degene, van wiens lijden ik een voorafbeelding heb gegeven in het offer van het lam en in de viering van Pasen.?  Elia zou hem gezegd hebben: ?Ik heb uw verrijzenis geanticipeerd als ik de zoon van de weduwe hebt doen opstaan.?

 

Drie leerlingen gingen met Jezus mee op de berg, dezelfde die in de Olijfberg zijn doodsangst zullen meemaken.  In de Olijfberg zijn ze effectief in slaap gevallen.  Op de berg van de transfiguratie is dit niet zo zeker.  Zij willen dit moment van de verheerlijking behouden.  Een wens van elk mensenhart dat wat schoon is mag duren.  Het voorstel van de drie tenten is echter geen goed voorstel.  De tent is maar tijdelijk.  Ze wordt opnieuw afgebroken.  Jezus is de echte en enige tent van Gods aanwezigheid. 

 

Kan het zijn dat iemand zwijgt na zulke sterke ervaringen?  Heeft hun Taborervaring gelijkenissen met het syndroom van Stendhal of dat van Jeruzalem, waarbij ervaring van schoonheid of religiositeit psychische aandoeningen veroorzaakt?  De apostelen zijn nuchter gebleven.  Ze zijn meegegaan naar Jeruzalem.  Pas na Pinksteren gaan ze vertellen wat ze hebben ervaren. 

 

Kunnen wij het licht zien dat op de Tabor was te zien?  Heiligen uit de Orthodoxie hebben daarover gespeculeerd.  Op de Athosberg leefde Gregorius Palamas (1296-1359).  Hij was monnik in het klooster Vatopedi en daarna in de grote Lavra.  Hij had te lijden onder Turks gevangenisschap.  "It is true that Muhammad started from the east and came to the west, as the sun travels from east to west.  Nevertheless he came with war, knives, pillaging, forced enslavement, murders, and acts that are not from the good God but instigated by the chief manslayer, the devil? (Wikipedia).  Hij was een beoefenaar van het oude Oosters gebed van het hesachisme, het gebed van het hart.  Hij was overtuigd dat biddende mensen het licht kunnen zien en dat gelovigen meer van God beseffen dan wijsgeren.  Volgens hem zagen de drie het ongeschapen licht van God.  Anderen kunnen in het rustig, eenvoudig Jezusgebed dit geschenk van het goddelijk licht ontvangen.  

 

Met goede ogen kunnen we op elk mensengelaat Gods verborgen glans ontdekken (Walter Nigg, Der verborgene Glanz).

 

Uit het boek van Carlos Alleene, Een kapel in Machelen.  Roger Raveel.  De religie van het leven dit kort gebed van de schilder:

 

Wit,

verblind me niet
zodat het leven verder gaat
en geen wanhoop

mijn ziel verscheurt.

 

Antoine Rubbens.

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---