preek Mailing List: Witte Donderdag A

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

In de nacht waarin Hij werd overgeleverd (1 Kor. 11,23)

 

Alle kerken gedenken het laatste Avondmaal van Jezus en vieren Witte Donderdag, al noemen ze deze dag in Duitsland Gründonnerstag.  Gezien het verschil rond de paasdatum is het niet overal op dezelfde dag.  In 2011 valt het Paasfeest samen met dit van de orthodoxe kerk.

 

Het oudste geschreven getuigenis over het Laatste Avondmaal is te vinden bij de apostel Paulus in zijn brief aan de Korintïers.  We zijn in de jaren vijftig.  Dit is twintig jaar na het levenseinde van Jezus.  Paulus heeft bijgedragen om eigen accenten te brengen in het christendom.  Maar hij is bewust dat hij in een traditie staat.  Hij is niet de uitvinder van het christendom.

 

In zijn brief aan de Korintiërs verklaart hij twee keer nadrukkelijk dat hij doorgeeft wat hijzelf ontvangen heeft.  Zo brengt hij in zijn brief de opstanding van de doden ter sprake en verklaart daarbij: “Het belangrijkste dat ik u heb doorgegeven, heb ik op mijn beurt ook weer ontvangen: dat Christus voor onze zonden is gestorven, zoals in de Schriften staat, dat  hij is begraven en op de derde dag is opgewekt, zoals in de Schriften staat en dat hij is verschenen aan Kefas en vervolgens aan de twaalf leerlingen” (1 Kor. 15,3-5).

 

In zijn brief gaat hij in op een aantal problemen in de kerk van Korinte.  Hij spreekt over mistoestanden, die hem te ore kwamen zoals partijvorming en de verwaarlozing van de armen wanneer zij de maaltijd van de Heer vieren.  Hij zegt daarop wat hij zelf heeft ontvangen en waar hij trouw aan is: “Wat ik heb ontvangen en aan u heb doorgegeven, gaat terug op de Heer zelf.  In de nacht waarin de Heer Jezus werd overgeleverd nam hij brood, sprak het dankgebed uit, brak het brood en zei: Dit is mijn lichaam voor jullie.  Doe dit, telkens opnieuw, om mij te gedenken” (1 Kor. 11,23-24). Na Paulus zullen de drie synoptici ongeveer met dezelfde woorden het wezenlijke van het Laatste Avondmaal verkondigen.  Zij geven weer wat doorheen de tijden op zoveel verschillende plaatsen is herdacht, gevierd, beleefd.  Die woorden en gebaren van Jezus zijn herhaald in huiskerken, in de kamer van zieken, in oude kerken en grote kerken, in kapellen en kathedralen, in gevangenissen en in de brousse.  De oudste bekende kerk van de ganse wereld is een huiskerk in de stad Dura Europas (Syrië) met daarbinnen een baptisterium en enkele fresco’s: Jezus als goede Herder, de vrouwen om de paasmorgen.  Wanneer wij de wijze bekijken waarop we eucharistie vieren, moeten we ons nu en dan de vraag stellen of wij trouw zijn gebleven aan wat Jezus wou.  Hoe zou hij als bezoeker in de eredienst onze vieringen bekijken en beoordelen?

 

Het Laatste avondmaal had plaats in de nacht waarin Jezus werd overgeleverd.  Jezus vierde het in verbondenheid met zijn volk, dat de bevrijding uit Egypte herdacht.  Het gaf een geladen sfeer aan het ganse gebeuren.  Het was geen gezellige bedoening.  Als wij het Laatste Avondmaal vieren, dan is het een ontmoeting met de Verrezene Heer.  Deze is de man die door de dood is gegaan en als Verrezene verschijnt met doorstoken zijde en gewonde handen. 

 

De acclamaties bij de consecratie bevatten belangrijke elementen van ons geloof, dat gedenkt wat Jezus heeft gedaan en uitziet naar zijn Wederkomst. 

 

Het is een heilige maaltijd, waarin Christus onze gastheer en onze spijs is.  Het is een moment vol genade, waarbij we uitkijken naar de komende heerlijkheid, het gastmaal bij de Heer.  O sacrum convivium in quo Christus sumitur; recolitur memoria passionis ejus, mens impletur gratia et futurae gloriae nobis pignus  datur.  Musici hebben hierover gecomponeerd. Ze zongen over het ‘sacrum convivium’ en het ‘panis angelicus’.  Schilders hebben het gevisualiseerd.  In de kapel van Caritas/Melle staat voor het altaar een schilderij gemaakt door een Poolse dame Wlaclava.  Zij haalde haar inspiratie in een grotkerk van Göreme in Cappadocië. 

 

 

We zijn even in de abdij van Tongerlo bij de oudste copie van het groot schilderij van Da Vinci in de dominicanenrefter van Milaan.  Wij kijken naar Witte Donderdag met de ogen van Dirk Bouts in de Leuvense Sint Pieterskerk.  Of herinneren ons aan het veelluik van de Franse kunstenaar Arcabas over passie en verrijzenis kruisiging.  Het is tentoongesteld in Scherpenheuvel.

 

Wij voelen ons geschokt wanneer dit voor christenen zo verheven moment misbruikt wordt in de reclame of om een gerechtelijk onderzoek te lanceren. 

 

De viering en de herdenking van het avondmaal, elke eucharistie sterkt de gemeenschap van de gelovigen.  Het is geen intimistische gebeuren van mijn ziel alleen met Christus.  Wie eet van het lichaam van Christus draagt bij tot de vorming van zijn lichaam de kerk.  Ons Amen bij de communie is een drievoudig amen, amen op de Jezus die onder ons heeft geleefd, amen op de Heer aanwezig in de eucharistie, amen op het lichaam dat zijn kerk is.  

 

“Broeders en zusters, wees gastvrij voor elkaar wanneer u samenkomt voor de maaltijd” (1 Kor. 11,33).  De eucharistie heeft gevolg voor ons leven: “Maakt de beker waarvoor wij God loven en danken ons niet één met het bloed van Christus?  Maakt het brood dat wij breken ons niet één met het lichaam van Christus?  Omdat het één brood is zijn wij, hoewel met velen, één lichaam want we hebben alle deel aan dat ene brood” (1 Kor. 10,16-17).

 

Antoine Rubbens

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---