preek Mailing List: Dertiende zondag A

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Hierbij de homilie voor de dertiende zondag. 

Enkele vroegen in verband met de homilie over Drievuldigheidszondag meer uitleg over het kunstwerk over de Barmhartige Drievuldigheid.  Het is een keramiek, gemaakt door de Zwitserse Zuster Caritas Müller.

 

Barmherzige Dreifaltigkeit

Barmherzige Dreifaltigkeit
Sr. Caritas Müller

 

 

 

Gedoopt in zijn dood tot nieuw leven (Rom. 6,4-11)

 

De meeste christenen in het Westen zijn als klein kind, als baby gedoopt.  Ze kunnen bijgevolg moeilijk weergeven wat dat moment betekent.  Het is alsof zij met droog water zijn gedoopt.  Wie op latere leeftijd wordt gedoopt, kan dit beter.  Die vertelt dan over het water dat over het hoofd stroomt, over het afdalen in het doopbekken en het opstijgen uit het water.  Zij staan dichter bij de menigte die aanschoof voor het doopsel van Johannes.  Zij snappen iets meer van het doopsel van Jezus in de Jordaan, over wie de hemel opging en die mocht horen: “Gij zijt mijn zoon de Welbeminde” (Lc. 3,22).

 

De oude baptisteria hebben die nieuwheid architecturaal uitgedrukt, bv. door de achthoekige vorm (acht als beeld van nieuw begin) en de koepel (de hemel open).

 

De ouders van Rien hadden bedenkingen en voelden zich onwennig omdat hun dochter haar kindje niet liet dopen.  Fientje zou later zelf beslissen.  Een vader en een moeder beïnvloeden hun kind voortdurend en doorheen alles.  Waarom zouden ze als ze gelovig zijn het niet opnemen in de gemeenschap van de kerk door het doopsel?  Zo argumenteerden opa en oma. 

 

Een pastoor publiceert een opiniestuk en pleit om het doopsel te verschuiven en enkel een zegen uit te spreken kort na de geboorte.  Een aantal ouders, al laten ze hun kind dopen, zijn nauwelijks kerkverbonden.  Velen beleven het doopsel toch als een ritus, die uitdrukt dat ze willen behoren tot de kerk en dat ze tevens dankbaar bekennen dat leven een geschenk is van God.

 

Doopsel is allereerst het toebehoren aan Jezus Christus.  In het Nieuwe Testament drukt Paulus als enige dit zeer uitvoerig uit.  Het is voor hem een initiatie en een inwijding.  Zijn kennis van de mysteriegodsdiensten heeft wellicht invloed op zijn beschrijving van het doopsel.  “Paulus was, als iemand die door Christus was ingewijd in het geheim van leven en sterven, als iemand die met Christus door de dood was heengegaan, een geïnitieerd mens, een mens die opgetild was naar een ander niveau van mens-zijn en die nu in vrijheid en een nieuw bewustzijn kon leven.  Paulus heeft in zijn ontmoeting met Jezus ervaren wat de deelnemers aan de mysteriënculten als zo fascinerend ervoeren: hij voelde zich door de ontmoeting met Jezus Christus als opnieuw geboren.  Hij was door de ervaring van Jezus dwars door de duistere oorden van zijn ziel gegaan, door de afgronden en schaduwen van zijn innerlijk.  Hij was met Christus gestorven, dat wil zeggen: hij had de oude mens afgelegd; de mens die geheel bepaald werd vanuit wereldse maatstaven.  Hij was een nieuw mens geworden.  Paulus verkondigde zijn boodschap als een geïnitieerd man” (A. Grün, Paulus, Ervaring als kern van het christelijk geloof, p. 64-65).  Paulus is te Damascus gedoopt (Hnd. 9,18; 23,15).  Hij heeft anderen, zelfs in de gevangenis (Hnd. 16,34), het doopsel toegediend.  Hij zelf besteedt meer aandacht en tijd aan en voor de verkondiging.  In Korinte heeft hij alleen maar Crispus en Gajus gedoopt (1 Kor. 1,14).  Hij verkondigt en laat het eerder aan anderen over om te dopen.

 

In het Nieuwe Testament is het Paulus die het best weergeeft wat het doopsel betekent.  Hij heeft de diepe doopselsymboliek beschreven in zijn brief aan de Romeinen.  “Gedoopt worden is het teken van het geloof.  Gedoopt worden is toetreden tot Christus, maar toetreden tot Christus is: met hem sterven voor het vlees (voor de Wet), om met hem te kunnen verrijzen voor God.  Gedoopt worden is ondergedompeld worden in de dood van Christus.  Het Griekse woord ‘baptizein’ betekent ‘onderdompelen’, en in Paulus’tijd was het doopsel inderdaad een echte onderdompeling.  Welnu, voor Paulus is het doopwater het symbool van de dood van Jezus, van zijn graf.  Men wordt christen door, mét Jezus, ondergedompeld te worden in dood en graf.  Uit het water opstijgen is opstijgen uit de dood naar het vlees, om te leven als christen.  Bij Paulus is het doopsel nog niet verschrompeld en ‘verheidend’ tot de religieuze viering van de geboorte van een kind” (P. Schmidt, In vrijheid, trouw en hoop, p. 71).

 

Sterven en leven, het is de wet van gans ons bestaan.  “Wie bereid is zijn kinderlijke ik, dat steeds maar weer de aandacht trekt, af te leggen, het te laten kruisigen, die ervaart een nieuwe innerlijke vrijheid, die ervaart wat Paulus bedoelt met opstanding; hij zal opstaan tot een nieuw leven, tot een leven in vrijheid, maar ook tot een leven met de bereidheid om verantwoording voor zichzelf en voor anderen op zich te nemen en zich met al zijn krachten in te zetten voor het leven” (A. Grün, o.c. p 68).

 

In de brief aan de Galaten verwoordt Paulus nogmaals de verbondenheid die door de doop ontstaat met Christus en de medegelovigen.  “De doop heeft u allen met Christus verenigd, gij hebt hem aangetrokken als een kleed.  Er is nu geen sprake meer van Jood of heiden, slaaf of vrije, man of vrouw; allen tesamen vormt gij één persoon in Christus” (Gal. 3,27-28).

 

Wie in Christus is gedoopt, is opgenomen in een grote oecumene.  De ervaring van de doop leidt tot een veranderde ervaring van het samenleven.  “In het samenleven moet duidelijk worden, dat datgene wat het diepste innerlijk van een mens uitmaakt, Christus is, één in allen” (A. Grün, Ib. 115).

 

Mochten we deze dag een doop van een volwassen kunnen vieren in de gemeenschap, dan is de homilie overbodig en is de viering een catechese.

 

Antoine Rubbens

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---