preek Mailing List: Eerste adventszondag B

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Leesjaar B

 

Het leesjaar B brengt ons in contact met Marcus, schrijver van het kortste evangelie.  Hij is de schepper van het genre dat we evangelie noemen.  Het heeft zijn oorsprong in het geloof in Jezus en dient een theologisch project.  In het verhaal moet de identiteit blijken tussen de gekruisigde en de Verrezen, de identiteit van Jezus van Nazareth en de Christus, levend te midden van de eerste christelijke  gemeenschappen.  Marcus schenkt ons een biografie over een man, die als levend wordt geacht en ten volle actief na zijn terechtstelling en dood.

 

De preken voor dit jaar zullen vooral bedenkingen zijn bij de eerste lezing, die behalve in de paastijd, altijd uit het Eerste Testament komen.  

 

De bisschoppensynode van 2008 had als thema Het Woord van God in het leven en de zending van de Kerk.  In de exhortatie Verbum Domini onderstreept de paus de relaties tussen het Oude (Eerste) en het Nieuwe (Tweede) Testament.  Het Nieuwe Testament erkent het Oude Testament als Woord van God en aanvaardt het gezag van de heilige Schriften van het joodse volk (Verbum Domini, n° 40).

 

De heilige Ambrosius schrijft in zijn commentaar op psalm 1: “Drink eerst van het Oude Testament, om dan het Nieuwe te drinken.  Als je van het eerste niet drinkt, kun je het tweede niet drinken.  Drink van het eerste om je dorst te lessen, drink het tweede om je tenvolle te verzadigen.  In het Oude Testament is er rouw om de zonde, in het Nieuwe is er vreugde om de genade”( Getijdenboek, Lectionarium, deel 8 jaar II, vrijdag 28° week).

 

 

Als bladeren zijn we afgevallen (Jes. 63,5)

 

Een wezen van verlangen, dit zijn wij mensen.  De Advent knoopt aan bij dit verlangen.  Wij verlangen naar ontmoeting, naar de ontmoeting met Hem, bij wie thuis zijn.  "Wohin gehen wir? - Immer nach Hause!"  (Novalis).

 

Een christen belijdt, wellicht met een klein geloof, dat de Heer Jezus zal wederkeren om de wereld te oordelen en te voltooien.  Wij denken aan het leven van Jezus in Palestina om Hem na te volgen in zijn dienst aan God en de mensen.  Wij nemen in ons het elan op, dat spreekt doorheen het aloude verbond van God op zoek naar de mens.  Hij blijft roepen tot zijn volk opdat het zou groeien naar de gestalte van Jezus.  Samen met de joden zijn christenen op de toekomst gericht.  De gelovige jood kijkt uit naar de komst van de Messias; christenen hopen op zijn wederkomst.  Met de gelovige jood trachten we samen de boeken van het eerste Verbond te lezen en er Gods roepstem in te horen.  De advent kan een start zijn om dichter bij de bijbel te komen.

 

Naast Maria, het meisje uit Nazareth en Johannes, de prediker aan de oever van de Jordaan ,is de profeet Jesaja (740-701 a.c.n.) een wever van ons liturgisch adventskleed.  Jesaja - zijn naam betekent ‘God redt’ - had goede connecties met het koninklijk hof.  Hij is sterk aangegrepen door de heiligheid van God.  Bij dit visioen begint zijn roeping en zending (Jes. 6).  De profetische adem blies in Israël gedurende enkele eeuwen heel intens.  Jesaja benadrukt dat alleen God God is.  Hij berispt en waarschuwt zowel de koning als het volk wanneer deze zich daarvan niet bewust zijn.  De profeet hekelt het gebrek aan vertrouwen bij de koning, bij de leiders en het volk en meldt dat de ballingschap hen bedreigt.  Het boek Jesaja bevat niet enkel woorden van de historische Jesaja, maar bezit eveneens profetische stemmen uit de tijd van de ballingschap en zelfs daarna, wanneer ballingen zijn teruggekeerd en het herstel moeizaam op gang komt.  Jesaja is er niet meer, maar de profetische adem drijft verder.  Ook in de ballingschap is er perspectief op redding.  Dit leeft vooral in de hoofdstukken 40 tot 55.  Ze worden aangeduid als de Deutero Jesaja.  Hun taal is nog meer poëtisch dan in de voorafgaande hoofdstukken en heeft literaire waarde.  Het derde deel in het boek Jesaja omvat de hoofdstukken 56 tot 66, de Trito-Jesaja.  Daaruit komt het gebed dat ons bij de eerste adventszondag wordt aangereikt. 

 

Het boek Jesaja is een krachtig geluid uit dit eerste verbond.  Zowel tijdens de kersttijd en de Goede Week als doorheen het ganse jaar haalt de liturgie teksten uit dit profetisch boek.  Het boek Jesaja is het meest geciteerde boek in het Nieuwe Testament en is het meest gebruikte binnen de liturgie.  Jesaja is in ons midden wanneer wij bij de prefatie het trisagion bidden, het drie maal heilig, Sanctus Deus Sabaoht.  Hij is bij de priester of de diaken die het evangelie leest.  Zij bidden aleer het te lezen en te verkondigen een gebed van Jesaja: Zuiver mijn lippen en hart.

 

Jesaja inspireerde de monniken die het Rorate Caeli hebben gedicht, een prachtig gebed op de gregoriaanse melodie.  Ik was ooit verrast het te horen bij de inzegening van een huwelijk.  Moge God zijn hemelse dauw spreiden over onze verlangens, onze dromen en onze inzet.  Moge Hij, de Gerechtige, ons begeleiden.  Zingt Jubilate biedt zowel de Latijnse versie (ZJ 68) als een vrije vertaling ervan.  Wij zingen het in deemoed en bidden om bevrijding (ZJ 124).  Het boek Jesaja heeft nog andere adventsliederen zoals het lied ‘Ruk open Heer de hemelpoort’ (ZJ 101).  Met hun lied ‘De steppe zal bloeien’ brengen Huub Oosterhuis en Antoine Oomen ons bij een van de sterke visioenen uit het boek Jesaja.  Ook dat is Advent: tijd van visioenen in een bange wereld, die te veel leeft in het onmiddellijke.

 

Wij bidden en zingen tijdens de Advent om God in beweging te zetten.  Juister: om te ontdekken dat Hij al lang op zoek is naar ons en dat wij in beweging moeten komen.  Wij doen dit met een psalm van buiten het psalterium.  Hij gelijkt sterk op psalm 74, een gebed van een moedeloze die hoopt dat de hemel zelf zal ingrijpen.  In de psalmen verwoordt de biddende mens voor God een rijk gamma aan gevoelens: verlatenheid, vertrouwen, schuld, bede om erbarmen, vraag om hulp.  Het gebed is hier een collectief klaaglied om de tempel die er niet meer is en de opbouw die zo traag verloopt.  De verwoesting verwoordt een gevoel van verlatenheid.  Mensen ervaren dit wellicht bij elke zware catastrofe, tijdens en na de orkaan Katerina in New Orleans, de aardbeving in Haïti, de tsunami in Japan bij de kerncentrale van Fukushima….

 

Het gebed kan zelfs een aanklacht zijn tegen God.  Hij die onze vader is, mag Hij niet alles horen?  God wakker schudden opdat hij zijn volk niet zou vergeten.  Zij die deze psalm bidden behoren tot een deemoedig volk, dat tot inkeer is gekomen en dat zich op de borst klopt. 

 

Het verwelkte, afgevallen blad drukt verlatenheid uit.  De volkeren, “ze stuiven uiteen als kaf op de wind in de bergen, als dwarrelende bladeren in een storm” (Is. 17,13). “Hoe zere vallen ze af de zieke zomerbladeren” (G.Gezelle).  Zoals het verdorde gras wijst het afgevallen blad bij Jesaja op het kortstondige en het voorbijgaande.  Maar de profeet verbindt het met de zekerheid dat tegenover het kortstondige de eeuwige trouw van Gods woord staat (Jes. 40,6-8.24; 41,16;57,13). 

 

Het gevallen blad is afgescheiden van de stam die sap geeft en leven.  Het zorgt voor een humuslaag, maar het is zijn levenskracht kwijt.  We bidden dat we deze mogen terugvinden bij de boetseerder van ons bestaan (Jes. 64,7).

 

Antoine Rubbens

 

 

met vriendelijke groet,

 

Antoine Rubbens

aalmoezenier

PC Caritas

Caritasstraat 76

9090 Melle

tel. 09 210 68 57

 

 

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---