| zevenentwintigste zondag B | <– Date –> <– Thread –> |
From: Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens pccaritas.be)
|
|
| Date: Fri, 28 Sep 2012 11:22:27 -0700 (PDT) | |
|
Het is niet goed dat de mens alleen blijft (Gen. 2,18) Een
van de oudste liefdesgedichten in het Nederlands is te vinden in een Latijns
kloosterboek, in Kent gekopieerd door een West-Vlaamse monnik. Het zou het
oudste gekende geschreven Nederlands zijn uit de jaren 1100. “Hebben
olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu, wat unbidan we nu?;
“Hebben alle vogels nesten begonnen behalve ik en jij, wat wachten we nu?”
De monnik hoorde niet bij die heel vrome ziel die zei: “Ik zal van de
wereld weggaan zonder te weten hoe ik er ben opgekomen.” De
bijbelse oergeschiedenis heeft een nog veel ouder lied. Adam, de eerste man
begroet Eva, de eerste vrouw, de moeder van het leven met: Eindelijk een gelijk aan mij, Mijn eigen gebeente, Mijn eigen vlees, Een die zal heten: vrouw, een uit een man gebouwd. De vertaling in het zondagslectionarium
noemt de vrouw ‘mannin’ en sluit dichter aan bij het Hebreeuws. De
man heet ‘Ish’, de vrouw ‘Ishshah’. De hulp die
bedoeld wordt is meer dan een hulp in het huishouden of op het bedrijf. Ze is
hulp omdat zonder haar de mens niet af is. De man kan maar mens zijn als de vrouw
er is. Dit drukte de verteller uit met eerst gans de dierenwereld te laten
paraderen. De man mag ze een naam geven. Hoe verloren voelen we ons als we de
naam der dingen en deze van de mensen niet meer kennen? Man
en vrouw zijn verschillend maar toch volledig gelijkwaardig. De mens is man én
vrouw. Paus Johannes Paulus publiceerde hierover in 1988 zijn brief Mulieris
dignitatem. De
bijbeltekst wijst op de blijvende binding en hechting tussen man en vrouw. Een
pss geeft beelden bij de legende van de ringvinger. Als je de twee handpalmen
dicht houdt en de middelste vingers met de knokkels tegen elkaar, dan kan je
alle vingers openen, tenzij de ringvingers. De duimen vertegenwoordigen de
ouders. De wijsvingers staan voor de broers , zussen en vrienden. De
middelvingers vertegenwoordigen jezelf. De ringvinger staat voor je partner en
de pinken verbeelden je kinderen. Je kunt de duimen scheiden Ouders zijn niet
bestemd om met jou te leven tot de dag dat je sterft. Je kan met evenveel
gemak je wijsvingers scheiden. Broers, zussen en vrienden hebben hun eigen
bestemming. Ook bij de pinken lukt het ze te openen. Zij vertegenwoordigen de
kinderen. Deze groeien op en gaan hun eigen weg. De ringvingers scheiden, dat
gaat moeilijker. Dit paar is bestemd om bij elkaar te blijven tot de laatste
dag van je leven. Dat is de reden waarom de trouwring bij deze vinger hoort.
Wanneer de ring over de vinger wordt geschoven, zijn de twee partners stellig
overtuigd dat het eeuwig trouw zal zijn. Vele zijn echter al gescheiden eer de
dood aanklopt. Een stout Engels gezegde beweert: “marriage is the
only war where you sleep with the enemy!" Gelukkig zij bij wie de
liefde veel jaren blijft duren. Hun verbondenheid is geen last. Ze berokkent
enkel pijn wanneer de partner sterft. Het
beeld van de rib en het verhaal van de zondeval hebben er soms toe bijgedragen
dat de vrouw een ondergeschikte rol toebedeeld kreeg. In de Talmud staat een
commentaar van Beresith Raba. God had nagedacht van waaruit hij de vrouw zou
scheppen. Niet uit het hoofd, want ze zou overmoedig kunnen worden; niet uit
het oog opdat ze niet zou lonken; niet uit het oor opdat ze niet zou
afluisteren; niet uit de mond opdat ze niet te spraakzaam zou zijn; niet uit
het hart opdat ze niet afgunstig zou zijn; niet uit de hand opdat ze niet
grijperig zou zijn; niet uit de voet om niet uithuizig te zijn. Ik zal haar
scheppen vanuit een verborgen deel van het lichaam, van een deel dat bedekt is
zelfs als de man naakt is. En bij elk van de ledematen die hij schiep bij Eva,
wenste God dat de vrouw bescheiden zou zijn. En ondanks die reserve moest God
vaststellen: “Al mijn goede raad heb je in de wind geslagen”
(Spr. 1,25). Ik heb het hoofd niet geschapen en ze is hoogmoedig, zoals wordt
gezegd: “Zij zullen met opgeheven hoofd stappen.” Niet uit
het oog en zij knippert het oog; niet uit het oor en zij luistert zoals Sara
luisterde bij de tent. Niet uit het hart en zij is afgunstig zoals wordt
gezegd dat Rachel afgunstig was van haar zus. Niet uit de hand en zij grijpt
de dingen zoals Rachel de terafim heeft gestolen (Gen. 31,34). Niet uit de
voet en ze loopt weg zoals Dina (Gen. 34,1). De
vrouw ondergaat nog altijd onderdrukking. De bijbel bevat nochtans een van de
weinige scheppingsverhalen die de vrouw ten volle erkent. Toen deze verhalen
werden te boek gesteld, stonden vragen naar pariteit, proportionele
vertegenwoordiging, genderproblematiek niet op de voorgrond. In de
geslachtslijst van Jezus zijn naast de vele mannen slechts vier vrouwen
vermeld. Onder de vele profeten is enkel Deborah bekend en onder de vele
veldheren is er slechts een Judith. Uit
de Talmud nog dit verhaal. Een ongelovige zei tot Gamliel: “Uw God is
een dief. Hij heeft Adam bestolen terwijl deze sliep.” De dochter
van Gamliel hoorde dit en vroeg om een rechter. “Dieven zijn bij ons
gekomen en hebben een zilveren kruik gestolen en een gouden vaas achtergelaten.”
De rechter antwoordde: “Zulk een dief mag bij mij elke dag komen.”
Zij antwoordde hem: “Is het niet dat wat met Adam is gebeurd? Men nam
hem een rib en gaf hem een onovertroffen hulp.” We
staan niet alleen. De eerste naaste die we meenamen is de naaste uit het
gezin. In het Joods gebed staat de bidder niet alleen. De weg naar God sluit
de medemens in. Om als eredienst te kunnen doorgaan moeten er tien mannen zijn
in de synagoge. De vrouwen komen naar de synagoge en hebben een rol in de het
jodendom. Zij zijn echter van veel opdrachten gedispenseerd die op bepaalde
tijdstippen moeten gebeuren. Dit is niet als discriminatie bedoeld, maar houdt
rekening met eigen taken. In niet-orthodoxe joodse gemeenschappen waren en
zijn er vrouwelijke rabbijnen. Regina Jonas (1902-1944) was de eerste
vrouwelijke rabbijn in Duitsland en werd slachtoffer van de Shoah. In november
2010 is er opnieuw een vrouwelijke rabbijn gewijd in Duitsland. Op
een gedenkplaat voor Regina Jonas staat een haar uispraak uit het jaar 1938: Fähigkeiten
und Berufungen hat Gott in unsere Brust gesenkt und nicht nach dem Geschlecht
gefragt. So hat ein jeder die Pflicht, ob Mann oder Frau, nach den Gaben, die
Gott ihm schenkte, zu wirken und zu schaffen. Wenn man die Dinge so
betrachtet, nimmt man Weib und Mann als das, was sie sind: als Menschen.” Antoine
Rubbens De
Interdiocesane dienst voor gezinspastoraal geeft een aantal suggesties voor een homilie bij de tekst van Marcus
10,2-12. Ze komen vooral uit de IDGP-brochure
‘Ik wil je liefhebben en waarderen al de dagen van mijn leven’
(uitgegeven bij Licap, 2011) Maar in het begin, bij de schepping, Uit: Marcus 10,2-16 of 10,2-12 Aanknopingspunt
met het huwelijksleven: het hele centrale deel van de IDGP-brochure ‘Ik
wil je liefhebben en waarderen al de dagen van mijn leven’ (uitgegeven
bij Licap, 2011). Enkele citaten hieruit: -
De fundamenten
van een christelijk huwelijk: vrije wil, trouw, exclusiviteit,
onverbreekbaarheid, gebaseerd op duurzame liefde, en vruchtbaarheid. Over deze
elementen moeten beide trouwers het eens zijn als ze willen trouwen voor de
kerk. (p. 15) -
-
Man en vrouw
beloven elkaar een leven lang trouw. Ze beloven elkaar dat niemand anders de
plaats van hun geliefde zal innemen, tot de dood hen scheidt. Man en vrouw
drukken ook uit dat ze elkaar liefde en waardering willen schenken. Liefhebben
is immers meer dan het ervaren van aangename gevoelens voor elkaar. Elkaar
willen liefhebben is een keuze, een grondhouding. (p. 21) -
-
Partners die met
elkaar trouwen, beloven om elkaar trouw te blijven. Dit wil niet enkel zeggen
dat de huwelijksrelatie uniek en exclusief is. Het gaat nog verder dan elkaar
lichamelijk trouw blijven. Elkaar trouw zijn betekent ook elkaar dragen en
blijven dragen in de wisselende omstandigheden van het leven. Het is elkaar
alle kansen geven om als mens te groeien en zich te ontplooien. Het is elkaar
leven geven, steeds opnieuw, op alle mogelijke vlakken. (p. 16) -
-
Elkaar liefhebben
en waarderen kan op vele manieren vorm krijgen. Koppels vinden daarbij hun
eigen manieren om er invulling aan te geven. Maar niet elke manier is even
geschikt. Het is goed om ook stil te staan bij wat liefhebben en waarderen
zeker niet betekent. Wanneer er sprake is van geweld in een of andere vorm, van
vernedering of onderdrukking, dan wordt geen recht gedaan aan de huwelijksbelofte.
Koppels drukken bij hun belofte uit dat ze er telkens opnieuw naar streven om
elkaar positief te benaderen, om het goede in elkaar te zien, te benoemen en te
versterken, om elkaar kansen te geven om te groeien en zich te ontplooien. (p.
17) -
-
Een trouwbelofte
biedt geen garantie: niemand kan in de toekomst kijken. De kracht van de
belofte zit in het uitspreken van de woorden zelf, die beide partners ertoe
verbinden om er alles aan te doen om hun belofte na te komen. Het gaat om een
zeer sterk en publiekelijk engagement. (p. 20) -
-
Bij de belofte
van levenslange trouw en liefde worden verschillende aspecten van een
mensenleven benoemd: armoede en rijkdom, ziekte en gezondheid, goede en kwade
dagen. Het erkennen van de realiteit van goede en kwade dagen
is een belangrijk deel van de huwelijksbelofte. Wie in de eerste plaats
rozengeur en maneschijn verwacht, zal bedrogen uitkomen en misschien niet de
veerkracht vinden om zijn of haar belofte waar te maken. Wie denkt dat hij of
zij een dergelijke belofte op eigen kracht kan waarmaken zal ook bedrogen
uitkomen. Daarvoor hebben mensen de steun, raad en bemoediging nodig van
anderen. En ze mogen daarbij vertrouwen op de steun en kracht van de Ander in
goede en kwade dagen. (p. 22-23) -
Toch mag de
belofte van ‘trouw in goede en kwade dagen’ niet de dekmantel
worden van onrecht binnen de relatie of het gezin. Deze belofte onttrekt
gehuwden niet aan hun verantwoordelijkheid om hun partner rechtvaardig te
behandelen. Dit betekent dat ze geen kwade dagen ‘maken’. De
belofte onttrekt gehuwden evenmin aan hun verantwoordelijkheid om zorg te
dragen voor zichzelf. Zo laten ze de kwade dagen niet voortbestaan. Als een van
beide partners gewelddadig en vernietigend is voor de ander, is hij of zij op
dat moment ontrouw aan het liefdesverbond. Wanneer een relatie getekend wordt
door eender welke vorm van geweld, moet met alle mogelijke middelen gezocht
worden naar een rechtvaardigere verhouding. Niemand mag een ander mens het
leven onmogelijk maken, zeker niet onder het mom van een huwelijk. (p. 23) -
-
Over de woorden
“Wat God verbonden heeft, dat zal de mens niet scheiden” is er al
veel gepraat en gediscussieerd. Deze woorden zijn Jezus’ reactie op de
toenmalige mogelijkheid voor mannen om hun vrouw weg te zenden en haar op die
manier over te leveren aan een onzeker bestaan In dit Bijbelvers zit een enorme waardering voor het
verbond tussen man en vrouw. Het is een oproep om wat God verenigd heeft niet
te scheiden, maar integendeel, met inzet van hart en lichaam, deze vereniging
verder vorm te geven. Opdat man en vrouw in hun liefde beeld van God zijn. De oproep in dit Bijbelvers kunnen christenen niet
zomaar naast zich neerleggen. Hoewel er verschillen bestaan in de christelijke
kerken met betrekking tot de mogelijkheid van een scheiding, zijn de
christelijke tradities het allemaal eens dat huwelijkstrouw zeer belangrijk is.
Scheiding is niet zomaar een eenvoudige oplossing wanneer partners zich minder
aangetrokken voelen tot elkaar of verliefd worden op iemand anders. De
waardering voor het huwelijksverbond van man en vrouw tegenover en met God is
de reden waarom de katholieke kerk geen tweede kerkelijk huwelijk toestaan na
een echtscheiding. (p. 24-25) IDGP, Sint Michielsstraat 6 bus 3101 B 3000 Leuven:
www.gezinspastoraal.be met vriendelijke groet, Antoine Rubbens aalmoezenier PC Caritas Caritasstraat 76 9090 Melle tel. 09 210 68 57 Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal Aandacht :
De informatie in dit bericht of in de
bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het
bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het
bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen
vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten
dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht
verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het
bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies
ervan.
|
- (no other messages in thread)
Results generated by Tiger Technologies Web hosting using MHonArc.