preek Mailing List: preek bij de 29e zondag door het jaar missiezondag

[Miguel Dehondt (miguel.dehondt]

Preek bij de 29^e zondag door het jaar (B-cyclus)                                       

Lieve mensen,

In de missiemaand oktober worden we uitgedaagd om stil te staan bij onze opdracht om te verkondigen en te evangeliseren. Vanuit ons bisdom kreeg ik in dat verband een interessante tekst over ‘geloofsgesprekken’.(1) Wat nu volgt is een samenvatting en eigen verwerking.

 

Geloofsgesprekken: hebben wij recht van spreken ? Hebben wij het recht om te zwijgen ?

Het geloof kleurt ons doen en laten. Toch komt het geloof zelf vaak maar weinig ter sprake. Het is niet eenvoudig om geloofsgesprekken te voeren. Als mensen in ons bijzijn over God, de Kerk en het geloof beginnen hebben wij vaak de neiging om te zwijgen. We zwijgen vaak omdat we denken geen pasklare antwoorden te hebben. Als ‘zoekende gelovigen’ voelen we ons vaak onzeker en kwetsbaar. Ook het spreken over onze eigen geloofsbeleving en praktijk ervaren we vaak als moeilijk. Als je in je geloofshart laat kijken stel je je kwetsbaar op.

Tegelijkertijd beseffen we dat geloofsgesprekken onszelf en anderen de kans geven om te groeien in geloof. Ze voeden, verrijken en stimuleren het geloofsleven van onszelf en anderen. We hebben dus het recht niet om te zwijgen. God heeft ons gezonden om te verkondigen.

Op welke wijzen kan het geloof ter sprake komen? Hoe kunnen we onze sprakeloosheid overwinnen? Het artikel maakt een onderscheid in drie vormen en geeft tips en suggesties.

Een eerste vorm zou je kunnen omschrijven als spreken TOT. Het is deze vorm van geloofsgesprek waar we allen het meest mee vertrouwd zijn. Er is één spreker die zich richt tot één of meerdere luisteraars. Tijdens de preek en op andere momenten van verkondiging of catechese is het vaak dat wat gebeurt. De pastor verwacht niet direct een wederwoord. Dit geloofsgesprek is zeer waardevol maar kan nog verrijkt worden door de luisteraars uit te dagen in gesprek te gaan over het onderwerp. Ik denk aan wat in Bijbelgroepen gebeurt waarbij men in dialoog treedt over de lezingen van de komende zondag. Daarnaast zou het mooi zijn als men de preek ziet als een inleiding op een geloofsgesprek nadien tussen of met de toehoorders. Waarom na een viering geen ontmoetings- en uitwisselingskansen creëren?

Een gesprek na een viering, flappen, waarop men in één woord of zin kan neerschrijven wat is bijgebleven. Het zijn manieren om de woorden over geloof te verankeren in het leven.

Zo komen wij bij de tweede vorm: spreken MET. Het geloof kan ter sprake komen in een gesprek met jezelf of anderen. Elke gelovige kent het worstelend en zoekend spreken in het eigen hoofd of hart. Hoe gaan we daarmee om? Is het ‘kome wat komt’ of maken we bewust tijd om na te denken over belangrijke geloofsvragen ?

Daarnaast kennen we vanzelfsprekend de gesprekken met anderen: gesprekken met kinderen, jongeren, met zoekende mensen, collega’s ? Wellicht uitdagend om na te gaan met wie je wel of niet geloofsgesprekken voert. Of ga je ze uit de weg en waarom? Of durf je er niet over beginnen? Vandaar de tip om geloofsgesprekken te plannen en te stimuleren.

Er wordt van ons gelovigen verwacht dat wanneer de kans zich aanbiedt om persoonlijk te getuigen over ons geloof, we het ook doen, waarbij we echter niet mogen vergeten eerst te luisteren naar het zoekend en vaak aarzelend spreken van onze medegelovigen. Als we dan toch tot spreken komen, laten we dan niet alleen met ons verstand spreken maar ook met ons hart. Een grote uitdaging ligt in het geloof ter sprake te brengen bij kinderen en hun ouders bijvoorbeeld naar aanleiding van een eerste communie of het vormsel. Het bezoek aan een kerk kan daarbij stimulerend werken om tot gesprek te komen over het geloof. Let op: veel ouders zijn bang voor de indringende of moeilijke vragen die hun kinderen stellen. Ze voelen dat ze bagage missen om er adequaat op te antwoorden. Wellicht schuilen hierin veel kansen die men nu laat liggen. Mooi is ook dat het artikel erop wijst dat ook priesters en pastores weinig met elkaar delen over hun geloof en geloofsbeleving. We delen te weinig ons zoeken én ons vinden, onze vreugde en ons verdriet. “Hoe gaat het met je geloof”, is een vraag die men elkaar wellicht nog nooit heeft gesteld. En dat is jammer want het zou het begin kunnen zijn van een boeiend verrijkend gesprek met een sterkere collegialiteit als gevolg.

Het komt er op aan om kansen te zien en te ontdekken. Er zijn geplande gesprekken over het geloof maar vaak dienen ze zich onverwachts aan: in de supermarkt, aan een ziekbed, bij een rouwbezoek. Het is weliswaar niet gemakkelijk als mensen God bevragen of aanklagen. Het is goed dat jij weet dat dit kan en mag en dat je daarin mensen kan bevestigen door te verwijzen naar allerlei Bijbelpassages of psalmen die tonen dat je tegen God alles mag zeggen. Heb je zo’n teksten of gebeden liggen ? Ze kunnen van pas komen.

Vaak zeggen we ook dat we zullen bidden voor iemand. Beter is wanneer we ter plekke samen tot gebed kunnen en durven komen als afronding van een geloofsgesprek. Weet dat een eenvoudig kruisje geven ‘God zegene en beware je’ niemand onberoerd laat. Je kunt ook voor jezelf even in stilte spreken tot God bijvoorbeeld voor een moeilijk gesprek of opdracht: om geestkracht en de gave van de juiste woorden. Dan voel je je ook zelf ‘gedragen’.

Het derde en laatste deeltje heeft als titel ‘spreken OVER’. Als we dan een geloofsgesprek voeren, waarover spreken we dan ? Blijven we op tamelijk veilig terrein van de brede spiritualiteit,  de waarden en normen of durven we werkelijk spreken over de kern van ons geloof: onze band met de levende Christus ? Het is wellicht zinvol dat bij onszelf ook eens kritisch na te gaan. Soms blijven we wellicht teveel op de oppervlakte, zijn we te vaag. We vinden vaak de woorden niet om te spreken over de God van het Verbond, de levende nabijheid van Christus, de werking van de Geest, de verrijzenis en de kracht van het gebed. Wellicht hebben we de taak om elkaar te helpen bij het vinden van de woorden om de kern van ons geloof ter sprake te brengen. Dat is waarschijnlijk de grootste uitdaging waar we voor staan. Mocht de missiemaand ons aanmoedigen om daarover in gesprek te gaan.

 

(1) Als geloof ter sprake komt… (artikel van het vicariaal team voor de parochies van het bisdom Brugge bij de pastorale conferentie van oktober 2012) in: Ministrando 10, Jaargang 48, p. 440-443.