preek Mailing List: kerstmis 2013

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

12.12.12, nog twaalf dagen en het is kerstavond.

Hierbij een homilie voor kerstdag en een beste wens in deze advent

 

Del Verbo divino
la Virgen preñada
viene de camino
si le dais posada.
Juan de la Cruz

 

Van het Woord des Vaders

zwanger, komt de Jonkvrouw

onderweg u vragen om een onderkomen.

 

 

Zij haasten zich er heen (Lc. 2,16)

 

Eigenaardig, het kerstverhaal bij Lucas.  De boodschap over kerstmis is bij hem veel ruimer dan het verhaal over de geboorte van Jezus.  Hij besteedt slechts enkele lijnen aan de geboorte in een stal (Lc. 2, 6-7), maar veel meer lijnen aan de boodschap die de herders ontvangen (Lc. 2, 8-14).  De herders weten meer dan Jozef en Maria.  Zij gaan met de boodschap, die ze van de engel ontvingen, naar de stal en leggen zo de band tussen van het teken van de geboorte en zijn betekenis voor het volk.

 

Het teken is heel sober.  Maria bracht haar kind ter wereld.  Ze wikkelde het in doeken en legde het in een voederbak.  Hoe beknopt het verhaal is, toch verraadt het een wijde verbondenheid, vooral met mensen die gedwongen van huis weg zijn.  Dagelijks baren vrouwen als vluchtelinge, zoekend naar een veilige plek.  Nu en dan komen kinderen te wereld in een gevangenis.

 

De voederbak in Betlehem staat ver weg van een koninklijke wieg in een paleis.  De oorsprong van Jezus is heel arm.  Hij bevindt zich van het begin aan de rand.  Zijn levenseinde is nog erger.  Hij sterft aan een kruis.  Betlehem lag en ligt buiten Jeruzalem.  Calvarie lag toen buiten de stadsmuren.  Het gaat om een schamel begin.  De geboorte in een stal bevraagt onze levensstijl, onze gewaden, onze mijters, onze eretekens, onze praal, onze veiligheid en zelfgenoegzaamheid.

 

Jezus komt uit een Joodse bakermat.  Naar Joodse gewoonte wordt de pasgeboren in doeken gewikkeld.  Maria was er op voorbereid.  Bepaalde commentatoren denken al aan de opgevouwen doeken van de Paasnacht. Zo aartsbisschop Leonard in een conferentie te Moerzeke (Stem van Moerzeke, 2011).

 

Van in de middeleeuwen is de kerk van Aken fier over haar reliekenschat, waartoe als kleinood de doeken uit de kribbe zouden behoren.  In 2014 is de zevenjarige Heiligdomsvaart.

 

Bij de kerstkribbe is er aanvankelijk niet veel licht.  Licht straalt bij de herders buiten op het veld wanneer een hemelse bode hun de boodschap van kerstdag brengt.  Gods heerlijkheid straalt daar, wanneer de boodschap wordt verkondigd over een gezalfde, een Messias, een redder, een bevrijder, die de Heer zal zijn.  Het scenario bij deze boodschap contrasteert met het eenvoudig gebeuren rond de voederbak.  Het is er nochtans nauw meeverbonden.  Het is een hemelse boodschap over een gebeuren in de tijd.  Ze gaat over het komen van Gods genadigheid, die zich naar mensen richt.  Mensen leven vanuit Gods welbehagen, vanuit zijn liefde voor mensen.  Gods genade is verbonden met dit pasgeboren kind. 

 

Lucas verwerkt tevens een politiek gegeven.  Hij situeert het verhaal binnen een politieke beslissing van een volkstelling en tegenover een keizer die voor zich goddelijke eer opeist.  Voor Lucas en zijn lezers is niet de keizer de Heer, de kurios, maar het kind dat in Betlehem geboren wordt.

 

De herders zijn als eerste geroepen.  Betlehem is de stad van de herdersjongen David.  Volgens de profeten is God zelf de Herder van zijn volk. 

 

Herders maakten deel uit van het landschap.  Ze hadden niet altijd een goede reputatie.  Ze werden in Palestina aanzien als oneerlijk en dieven.  Herders, belastinginners en tollenaars komen moeilijk tot bekering (Talmud van Babylon).

 

De hellenistische wereld oordeelt gunstiger over herders gunstiger, iets meer idyllisch.  Komt van hen niet het eerste muziekinstrument?

 

Er zijn legenden over herders die de verborgen Messias ontdekken.

 

Herders staan ook beeld van de kleinen tot wie Jezus zich bij voorkeur zal richten.  “De laagste op de ladder zijn het eerst betrokken in de heilsboodschap van degene die een vernederde moeder heeft (Lc. 1,48) en die de boodschap brengt aan armen (Lc. 4,18)” (Hugues Cousin,L’Evangile selon Saint Luc).

 

Kardinaal Danneels heeft steeds een heel grote band gehad met het kerstfeest (Klara 28.06.09).  In zijn laatste kersthomilie richtte hij de blik naar de herders om in hun ogen de blik van de armen te ontmoeten.  Eind 2008 was de economische en financiële crisis nog niet zo zwaar als nu vier jaar later.

 

"Dat zijn de herders in de stal. God toont zich aan hen die niets bezitten of heel weinig, aan degene die alles van anderen moeten krijgen en verwachten. En God geeft zich precies aan zulke mensen die niet teveel naar zichzelf kijken. Die niet altijd weer voor de spiegel gaan staan. Herders kunnen gewoon niet veel kijken naar zichzelf. Er is daar niets te zien. En daarbij moeten ze naar hun kudde omzien, naar het weiland, naar de lucht en het weer, de zon, de maan en de sterren. Ze zijn zelf veel te arm om naar zichzelf te blijven kijken. Dan is het niet verwonderlijk dat zij ook de eerste zijn die naar het goddelijk Kind gaan zien. En dat is een ander gif van onze tijd: we houden maar niet op naar onszelf te kijken. Zo krijgen we God nooit in het oog. En zelfs de andere kunnen we zo niet zien. We zijn te vol van onszelf. We zijn niet arm, noch naar lichaam noch naar geest. Laat ons eerlijk zijn: Zelfs al is het zo dat er armen onder ons zijn – verborgen of gezien – de grote meerderheid onder is rijk. In deze kersttijd waar een groeiend aantal mensen onder de armoedrempel dreigen te belanden, laat ons maat houden bij het feesten en soberder in onze uitgaven. Laat ons vooral niet verspillen. ‘Alles wat in onze kasten hangt’ en op onze tafels staat, zegt Ambrosius al, en dat we niet nodig hebben of gebruiken, behoort ons niet toe, maar de armen’. We moeten het hun restitueren. Laat ons vrijgevig zijn en dat niet enkel in de kersttijd. Ja, de herders dragen in hun herderstas een heelmiddel mee voor onze kwaal : ze geven. Weliswaar het nederig geschenk van een beetje wol van hun schaapjes en wat melk. Maar toch, het is alles wat ze hebben en ze geven het weg. Geeft dus: dat is een heilzame en efficiënte therapie voor ons” (Kard. G. Danneels).

 

De herders zijn naar Betlehem gegaan.  Zij gingen er haastig heen.  Ze behoren bij de velen die omwille van Jezus zich op weg begeven.  In het Lucasevangelie wordt veel gereisd en lange afstanden afgelegd.  De herders gaven vertrouwen aan het woord dat hun was gezegd.  Toen ze het kind gezien hadden, maakten ze bekend wat ze gezien hadden.  De eerste ontmoeting met Jezus leidt al tot een verkondiging.  De herders zijn de apostelen jaren en mijlen vooruit.  Ze zijn getuigen van vreugde en daarom verheerlijken en loven ze God.  Voor ons is de opdracht zoals voor de herders: Jezus onthalen, Gods lof zingen, en hem verheerlijken en verkondigen wat wij van God in Jezus hebben gezien en nog zien. 

 

Naast de houding van de herders nemen we tevens deze over van Maria.  Zij overweegt wat is gebeurd en neemt het op in haar hart en bewaart het.  Het is alsof ze in Betlehem nog niet wist wie Jezus zou zijn en of de ontmoeting met de engel Gabriël vergeten was.  Maria bewaart in haar hart wat ze hoort, ziet en beleeft.  Lucas geeft aan dat zoveel in stilte kan groeien.  Het leven van Jezus is pas begonnen.   Het kind moet nog groeien in wijsheid en bevalligheid.  Het zal groeien.  Maria overweegt het in haar hart.  Ook nu zijn mensen met hun hart begaan met wat er met Jezus gebeurt in de wereld van vandaag.

 

Moeders hebben hun kind gedragen.  Ze bewaren veel in hun hart, allicht meer dan de vader.  Maria bewaarde wat met Jezus gebeurde in haar hart.  Wij moeten het geheim van mensen niet ontfutselen.  Misschien heeft Maria er later iets meer over verteld, wanneer zij samen was met de apostelen van Jezus, met de vrouwen in een bovenzaal te Jeruzalem (Hnd. 1,14).

 

met vriendelijke groet,

 

Antoine Rubbens

aalmoezenier

PC Caritas

Caritasstraat 76

9090 Melle

tel. 09 210 68 57

www.pccaritas.be

 

 

 

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---