preek Mailing List: Openbaring C

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Met de ster van Bethlehem naar 2013

Beste wensen

 

Langs een andere weg terug (Mt. 2,9)

 

“Ga op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen” (Mt. 28,19).  Met deze zin zijn wij bij het slot van het evangelie van Matteüs.  Het universalisme van het zendingsbevel is reeds aanwezig van bij het begin van zijn evangelie.  Evenals Lucas heeft Matteüs een kindheidsevangelie.  In de proloog van hun evangelie laten Lucas en Matteüs hun lezers kennis maken met de hoofdfiguur van het evangelie, namelijk met  Jezus.  Ze stellen daar al de vraag: “Wie is Jezus eigenlijk?  Welke taak is voor hem weggelegd?’”(cfr. W. Weren, Matteüs, p. 17).  Jezus is voor alle volkeren. 

 

In zijn kort kindheidsevangelie brengt Matteüs magiërs uit het Oosten bij de kribbe in Betlehem.  Een ster begeleidde hen.  Haar aanwezigheid haalt Matteüs uit een profetie van Bileam in Numeri: “Wat ik zie is niet in het heden, wat ik waarneem is niet nabij.  Een ster komt op uit Jakob, een scepter uit Israël” (Num. 24,17).  Het teken van de ster had al een rol gehad in de legenden over de geboorte van Abraham.

 

Zijn tekst is ook beïnvloed door Jesaja die alle volkeren laat optrekken naar Jeruzalem: “Een vloed van kamelen zal je land overspoelen, jonge kamelen uit Midjan en Efa.  Uit Seba komen ze in groten getale, beladen met wierook en goud.  Zij verkondigen de roemrijke daden van de Heer” (Jes. 60, 6). 

 

Van oudsher hebben kerkelijke schrijvers gezocht vanwaar ze kwamen, deze koninklijke magiërs.  Ze kregen van hen hun naamkaartje.  Van in de 6° eeuw heten ze Caspar, Melchior en Balthasar.  Ze zouden uit Perzië komen, uit de stad Hamadan.  Ze stonden als Perzen afgebeeld in een mozaïek aan de geboortekerk in Bethlehem.  Dankzij die afbeelding is dit gebouw uit de tijd van Constantijn bewaard gebleven bij de verovering van Bethlehem door de Perzen in het jaar 614.  Naderhand werden de magiërs beschouwd als vertegenwoordigers van de drie toen gekende continenten Europa, Afrika en Azië.  De kerk in ons land benadrukt elk jaar op het feest van de Openbaring haar verbondenheid met de kerk in Centraal Afrika en houdt haar Afrikadag.  Stephen Ellis, titularis van de Desmond Tutu-leerstoel in de Sociale Wetenschappen aan de VU in Amsterdam, schreef het boek Het regenseizoen. Afrika in de wereld, waarin hij beweert dat Afrika niet achter loopt, maar voor.  Het continent kent nochtans vele problemen, en niet alleen in Kongo en in de Centraal-Afrikaanse Republiek..

 

We mogen de wijzen uit het Oosten op weg naar de kribbe beschouwen als de vertegenwoordigers van zoekende mensen, die zich op weg begeven vanuit het vertrouwen dat dit zinvol is en dat hun zoeken leidt tot een ontmoeting.

 

Sinds een aantal jaren heeft het pelgrimeren weer de wind in de zeilen, vooral de weg naar Santiago.  Herman Andriessen publiceerde na een voettocht vanuit Nijmegen naar de kathedraal van Chartres een reeks beschouwingen over de levensweg als pelgrimsweg: Naar het land dat Ik u wijzen zal.  De spiritualiteit van het pelgrimeren, Lannoo 1986.  Op hun tocht naar Chartres, kijkend naar kerken en kathedralen, kwamen ze vaak afbeeldingen tegen van de drie koningen, de patronen van de reizigers. 

 

Gislebertus, een befaamd beeldhouwer, beitelde op een romaans kapiteel in de kathedraal van Autun de droom van de drie koningen.  In hun slaap worden deze gewekt door een engel en zien ze de ster, die hen zal leiden op de weg naar Bethlehem (www.artway.eu).

 

De kerk van het Oosten is ons voorgegaan in de viering van het feest van de Epifanie.  Het Driekoningenfeest is “het feest van de zalige reis van de God-zoekende mens op de pelgrimstocht van zijn leven, die God vindt omdat hij Hem zoekt” (K. Rahner, Meditaties over feesten en alledaagse dingen, Hilversum, 1964, p. 39).

 

Bedevaarten is een algemeen menselijk gegeven, bekend zowel in het hindoeïsme als bij joden, christenen en moslims.  De eerste christenen noemden zich aanhangers van de Weg (Hnd. 9,2).  In het evangelie van Johannes zegt Jezus dat hij de Weg is (Joh. 14,6.

 

Het protestantisme stond en staat meestal afstandelijk tegenover bedevaarten en pelgrimages.  De enige juiste bedevaart bestaat in het lezen van de Heilige Schrift (Maarten Luther).  “Jetzt können wir rechte christliche Wallfahrten tun, die Gott gefallen, im Glauben nämlich, wenn wir die Propheten, Psalmen und Evangelisten mit Fleiss lesen.  Dann würden wir nicht durch heilige Stätte, sondern duirch unsere Gedanken und Herzen mit Gott spazieren, das ist das rechte gelobte Land und Paradies des ewigen Lebens” (M. Luther).  Op de Evangelische Kirchentag en de Oekumenische kirchtentag groeit de belangstelling voor pelgrimeren (M. Cordes/S. Wustrack, Pilger –Wege-Raüme, Hannover, 2005).

 

De beste bedevaart is deze die ons bij Jezus brengt en die ons helpt om hem te aanbidden en hem onze hulde te brengen.

 

De zoektocht van de wijzen leidt tot Bethlehem, waar zij aan het kind hun eerbied hebben uitgedrukt.  Aanbiddend hebben ze daar geknield.  « Arrêtons–nous avec les mages.  Avant d’être demande, que notre prière soit, comme la leur, adoration.  Quand nous regardons vers la lumière du Christ, elle nous devient peu à peu  intérieure et le mystère du Christ, devient aussi le mystère de notre vie » (Frère Alois, Oser Croire, p. 31). 

 

Al vijfendertig jaar houdt de gemeenschap van Taizé op het einde van het jaar een Europese pelgrimage van vertrouwen; dit jaar in Rome van 28 december 2012 tot 2 jan. 2013.  Een pelgrimage kan ons op een andere weg leiden, waarlangs onze kijk op onszelf, op religie en solidariteit verdiept.  We keren dan, zoals de wijzen, langs een andere weg naar het land terug.

 

Pelgrims bevragen de thuisblijvers.  Waarom gaan ze op weg?  Wat is hun en ons doel?  Kennen wij de weg die we te gaan hebben?  Vertrouwen we deze?  De reis van de wijzen, gedragen door hun geloof, maakt gelovigen bewust dat wij allen pelgrims zijn, mensen met geen blijvende woonplaats, zelfs wanneer we nooit ons vaderland hebben moeten verlaten.  “Hoe snel verloopt de tijd en glijden de dagen voorbij, hoe zijn wij voortdurend in verandering en trekken wij steeds verder: nauwelijks was ons leven begonnen of we waren reeds vertrokken voor de reis die steeds maar verder gaat en nooit meer naar dezelfde plaats terugvoert.  En de weg leidt door de kindertijd, de krachtige jeugd en de rijpe ouderdom, door weinig feesten en vele gewone dagen, door jubel en leed, door reinheid en schuld, door liefde en teleurstelling, steeds verder, onweerstaanbaar van het Morgenland van het leven naar het Avondland van de dood” (K. Rahner, op. cit.,  p. 40).  Herman Andriessen trekt de spiritualiteit van de weg verder door voor wie “staan in het einde”, “voor wie de dingen van het leven naar hun einde gaan” (H. Andriessen, Een eigen weg te gaan.  Ouderdom en spiritualiteit, Ten Have, 2004).  

 

Met Piet Thomas kunnen ouderen en jongeren bidden tot de Heer van De Weg:

 

Hoe wonderlijk is, God, de weg

die Jij met ons wilt gaan.

Wat Jij voor ons hebt vastgelegd

trekt steeds weer ruimte aan.

 

De horizon van ’t nieuwe land

is het visioen van elke dag.

De toekomst die Jij voor ons plant,

is mooier dan een oog ooit zag.

 

Jij leidt ons over braakland weg

naar waar niet langer de woestijn

haar wetten stelt, maar haag en heg

rond velden staan voor brood en wijn.

 

En als wij door het duister gaan,

ben Jij voor ons het leidend licht.

Hoe wonderlijk is ons bestaan

als Jij ons leven richt.

 

Moge Gods ster ons in 2013 begeleiden op onze weg.  Het moeilijkste staat nog voor.  “De verste reis is deze naar binnen” (Dag Hammarskjöld).

 

Toemaatje:

 

Wie ben ik?

Ze zeggen zoveel over mij.

De ene noemt mij een magiër.

Een ander beschouwt mij als een wijze.

Er zijn er die denken dat ik koning ben.

Ja, ik was in het gezelschap van mensen met goud, wierook en mirre.

Ik ben een zoeker.  Ik wens te weten waar het geluk te vinden is.

Ze zeggen dat ik uit het Oosten kom, maar ik heb broers en zusters in het Westen.

Ik heb er in het Noorden en het Zuiden.

Met velen zijn we pelgrims, zoekers naar het geluk.

Ik keek naar de sterren.  Ik volgde een schitterende ster.

Zij bracht mij in de stad Jeruzalem.

Toen ik aan het paleis aanklopte, besefte ik dat daar het geluk niet lag.

Ik moest verder zoeken. 

“Zoek het bij de eenvoudige”, fluisterde een stem in mijn hart.

Ik keek rond, ik zag drukdoende en haastige mensen.  Mannen en vrouwen, beladen met veel geschenken en dragers van verborgen leed.  Ik zag bedelaars.

Mijn blik viel op twee eenvoudige mensen.

Aan hun tongval te horen kwamen ze uit Nazareth.

De vrouw was zwanger.  Haar man was heel zorgzaam.

Ze waren op zoek naar een onderkomen. Maar asiel kregen ze niet.

Ik volgde hen.  Een zwangere vrouw is teken van nieuw leven.

“Elk kind, zo zei het Tagore, komt met de boodschap dat God nog hoop heeft met de wereld.”

 

Engelen zingen en twitteren over vrede.  Maar hun stem klinkt dof in Syrië en Mali.  Ze botst op muren van haat.  Ze brengen licht en bestralen ermee de herders.  Ik ga met hen mee en buig voor het kind in de kribbe. een glimp van Gods mysterie.  God toont zijn gelaat in een kind.  Maar, wat zal er van dit kind geworden? 

 

Het kind uit Bethlehem zal opgroeien in Nazareth in het gezin van een timmerman. 

Daar in de synagoge van Nazareth verklaart Jezus op zijn dertigste  dat hij door de Geest is gezalfd.

Hij wil aan armen goed nieuws verkondigen.

Hij wil mensen bevrijden van de last die op hen drukt.

Hij leeft met een groot hart voor kleinen en kinderen, voor zwakken en zondaars.

Daarom gaat hij langs de wegen van Galilea en Juda.

Hij is gedreven door wat God voor mensen wil zijn: een God van Liefde, Deus Caritas.

Zijn weg leidt naar Jeruzalem.  Daar ontmoet hij het kruis.

Zijn liefde gaat tot het uiterste.

Verrezen op Pasen laat hij er alle mensen in delen.

Tot hoever ga ik met hem mee?  Wanneer komt aan mijn zwerven een einde? Wanneer is mijn verlangen naar geluk vervuld? 

 

Ga met hem mee tot in Jeruzalem.  Ontdek het onderweg en werk elke dag aan vrede en gerechtigheid.

 

 

met vriendelijke groet,

 

Antoine Rubbens

aalmoezenier

PC Caritas

Caritasstraat 76

9090 Melle

tel. 09 210 68 57

www.pccaritas.be

 

 

 

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---