preek Mailing List: Doopsel Jezus C

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Toen het volk vol verwachting was (Lc. 2,15)

 

Hoofdstuk 3 is de echte start van het evangelie van Lucas.  Opnieuw kadert hij zijn evangelie in de grote geschiedenis door aan te geven wie baas is in Rome en wie in Palestina de lakens uitdeelt.  Hij noteert eveneens wie hogepriester is in de tijd dat Gods woord gericht wordt tot Johannes (Lc. 3,1-2).  Lucas geeft aan dat God de acteur is en dat Hij doorheen een man als Johannes aan het werk is.  Meteen geeft Lucas de basis aan, van waaruit Jezus vertrekt, nl. vanuit de kring van Johannes.  Elke evangelist wijst op de verbondenheid van Jezus met Johannes.  Dit heeft Lucas heel duidelijk aangetoond in zijn kindheidsevangelie, dat als een tweeluik is met taferelen over Jezus en over Johannes.  Maar in dit kindheidsevangelie is toch duidelijk dat Jezus meer is dan Johannes.

 

Toen de evangelies geschreven werden, waren meerdere groepen christenen, elk met hun eigenheid wegens de plaats waar ze woonden of tengevolge van de apostel en leerling die er grote invloed hadden.  Daaronder waren groepen die zich beriepen op Johannes de Doper en misschien in rivaliteit waren met de groepen die Jezus navolgden. 

 

Johannes heeft bij zijn optreden aan de Jordaan verwachtingen opgeroepen.  Hij leefde niet in een onverschillige tijd.  Hoe kan je in een onverschillige tijd of bij mensen die niets meer te verwachten hebben iets bereiken?  “Er heerste bij grote lagen van de bevolking ontmoediging over de reële situatie in het land en de wereld, maar juist daarom ook een gespannen verwachting naar een nieuw – en definitief – ingrijpen van God.  Er was allereerst de moedeloosheid om de politieke situatie.  De vreemde bezettingen hadden elkaar altijd maar opgevolgd” (P. Schmidt, Cursus over Jezus van Nazareth).  Daarnaast was er ongenoegen over de mistoestanden onder de eigen bevolking.  Misbruiken en corruptie in de hogepriesterlijke families en de adellijke aristocratie; de Sadduceeën, die en rond de tempel de plak zwaaiden en gemakkelijk de Romeinse macht naar de ogen keken.  Vele bewegingen keken uit naar redding en religieus reveil. 

 

Bij verwachtingen zijn we niet altijd in staat eraan te beantwoorden.  Johannes weet de verwachtingen over een komende Messias te kanaliseren en te richten.  Aan wie denkt dat hij zelf de Messias is, verwijst hij naar God die sterker is en spreekt hij over Jezus, die na hem komt en die boven hem staat.

 

Jezus ontvangt zoals velen het doopsel en stelt een gebaar van solidariteit.  Hij onderstreept de waarde van de bevrijding door het doopsel.  Is hij als die dokter die zoveel mogelijk zelf wil ervaren wat zijn patiënten meemaken?  Het is zoals de pastoraal werker en de verpleegkundige die aan een zieke een kruisje geven en er zelf een terugkrijgen. 

 

De jonge kerk had enige moeite met het feit dat Jezus het doopsel van bekering heeft ontvangen, dat Johannes toediende.  Dit kan verklaren waarom Lucas zo weinig zegt over dit doopsel.

 

Jezus ontving het doopsel vanuit een grote betrokkenheid.  Hij ontvangt het in gebed.  Bij dit doopsel komen twee belangrijke gegevens naar boven.  Jezus ontvangt  de Geest.  Lucas heeft doorheen gans zijn evangelie en in de boek van de Handelingen veel aandacht voor de Geest.  Deze overschaduwde Maria (Lc. 1,35).  Hij vervulde Elisabeth tijdens het bezoek van Maria (Lc. 1,41) en hij vervulde Zacharias bij zijn profetische zang van het Benedictus (Lc. 1,67).  Hij was bij de oude Simeon, die in het kind in de tempel de Gezalfde van de Heer mocht aanschouwen (Lc. 2,25).  Johannes voorspelde dat de komende Messias zal dopen in de Geest (Lc. 3, 15).  Het verwondert bijgevolg niet dat die Geest Jezus zelf vervult bij het doopsel (Lc. 3).  Jezus is de met Geest gezalfde (Lc. 4,18).  Bij zijn afscheid belooft Jezus de Geest aan zijn leerlingen (Hnd. 1,8).  Deze komt over hen op de dag van Pinksteren (Hnd. 2,1-4).

 

Bij zijn doopsel krijgt Jezus te horen: “Gij zijt mijn Zoon, de welbeminde; In U heb ik mijn behagen gesteld” (Lc. 3,22).  De Schrift situeert innerlijke processen als gebeurden ze ‘buiten’.  Allicht draagt elke mens een zin mee in zijn leven, die hem of haar bijzonder dierbaar is.  Iemand anders heeft ons bewust gemaakt van een goede eigenschap, een trek, die ons typeert.  Hij heeft daardoor vertrouwen gewekt.  Een religieuze vertelde dat zij als zestienjarige in Slovenië opgepakt werd en naar een werkkamp moest gaan.  Haar ouders wisten dat dit zwaar zou zijn.  Haar vader had haar gezegd: Meisje, ik weet dat ik op jou mag vertrouwen.  Deze vrouw, later in Oostenrijk ingetreden in de congregatie van de Goede Herder, zei dat dit woord van haar vader haar gans haar leven begeleid heeft.

 

“Gij zijt mijn zoon, de welbeminde.”  Deze zin plaatst Lucas boven het leven van Jezus.  Daar ligt zijn diepste geheim.  Geboren in een mensenfamilie met een lange stamboom en solidair met de mensen van zijn tijd, is Jezus, de Welbeminde zoon van God, veel meer dan Adam, de eerste mens (Lc. 3,38).  Deze Jezus zal dopen met Geest en vuur.  Het vuur is zijn gedrevenheid om de beloften van de profeten in vervulling te brengen.  Zijn vuur is niet het verdelgend vuur, dat Johannes bedoelde en verwachtte. 

 

Jezus werd bevraagd en uitgedaagd omwille van dit zoonschap.  “Als gij de Zoon van God, toon dan jeze macht”, het tergend woord van de Satan in de woestijn (Lc. 4,3).  “Als je de zoon van God, red dan jezelf en kom van je kruis”, roepen de spotters bij het kruis van Jezus op Goede Vrijdag (Lc. 23, 35-37).

 

In de synagoge van Nazareth verklaart Jezus hoe hij zijn zending verstaat en wil volbrengen: “Gezonden om aan armen de blijde boodschap te brengen” (Jes. 61,1-2; Lc. 4,16-19).  Wellicht kende Jezus ook de andere woorden, waarmee Jesaja de zending van de gezalfde had aangekondigd: “Mijn Geest stort ik over hem uit, gerechtigheid laat hij stralen over de volkeren.”  Hij doet dit niet met geweld.  “Hij roept niet, hij schreewt niet.  Het geknakte riet zal hij niet breken” (Jes. 42, 1-4). 

 

De liturgie op het feest van het doopsel van Jezus als eerste lezing de tekst van Jesaja om ons voor te bereiden op de zending die Jezus bij zijn doopsel ontving.  Zij volgt hierbij het voorbeeld van de evangelist Matteüs die deze tekst van Jesaja aanhaalt wanneer Jezus een man met een verschrompelde hand genas en aan zijn toehoorders vroeg om dit niet met grote trom te verkondigen (Mt. 12, 9-21).

 

Wij komen in de nabijheid van Jezus, Gods welbeminde zoon, als wij het geknakte riet niet breken en de smeulende vlaspit niet doven.  Als wij als gedoopte daarvoor kiezen, dan zijn we nooit werkloos.

 

Een tekst van Ward Bruyninckx motiveert ons voor de zorg om het geknakte riet:

 

Er was eens een vogel met slappe vleugels.

Helemaal geen hoogvlieger, want hij had weinig kracht.

Misschien had hij ook wel een minderwaardigheidscomplex.

De andere vogels scheerden in een hoge vlucht doorheen de wolken en langs de azuurblauwe hemel. Hij keek ernaar en trippelde wat. Hij pikte op de grond of in het gras, vloog even op, enkele meters ver, maar plofte dan weer terug op de grond.

Hij keek met veel verdriet toe, hoe de andere vogels tot in de takken van de hoogste bomen vlogen.

Toen werd het hem te machtig.

Hij verzamelde al zijn moed en vloog...

Maar zijn krachten begaven het.

Gelukkig was daar een boom met een lage tak.

Daar kon hij zich neerzetten.

Voor de vogels met slappe vleugels heeft God bomen geschapen met lage takken.

Soms denk ik, dat mensen die heel véél houden van andere mensen

bomen zijn met lage takken.

 

Antoine Rubbens

 

 

met vriendelijke groet,

 

Antoine Rubbens

aalmoezenier

PC Caritas

Caritasstraat 76

9090 Melle

tel. 09 210 68 57

www.pccaritas.be

 

 

 

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---