preek Mailing List: negenentwintigste zondag C

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Met opgeheven armen (Ex 17,8-13)

 

In oorlogstijd werd en wordt het meest gebeden, dit door alle vechtende partijen.  Zij strijden voor de overwinning en ze bidden ervoor.  In plaats van samen voor elkaar te bidden, bidden ze tegen elkaar in.  Het gebed dient nochtans niet opdat mijn mening zou triomferen, maar opdat gerechtigheid zou geschieden voor alle mensen. 

 

Tijdens de strijd van Israël tegen Amalek voert Jozua de strijdende troepen aan.  De Amalekieten zijn aartsvijanden van Israël (1 Sam. 15; 27,8).  Het gaat om bezit van waterputten en om voedselplaatsen.  Mozes volgt de strijd met opgeheven armen.  We mogen dit uitleggen dat hij bidt.  Allicht werd ook in het tegenovergestelde kamp gebeden, misschien baden ze daar tot een andere god.  Israel en Amalek zijn verre familie van elkaar  (Gen. 36,12).  Amalek stamt immers af van Esaü.  Was deze niet de broer van Jacob?  Strijd is bijna onvermijdelijk, als ik op andermans gebied kom.  Ik en de andere, een spanning van bij het begin.  Hoe vinden we vreedzame oplossingen zonder gebruik van wapens en geweld? 

 

Het eucharistisch gebed VII voor liturgische vieringen rond de verzoening geeft een vredesperspectief.  “Te midden van een mensheid die verdeeld is door onenigheid en tweespalt, ondervinden wij dat Gij ons hart ombuigt en bereid maakt tot verzoening; uw Geest immers beweegt het mensenhart, zodat vijanden weer met elkaar gaan spreken, tegenstanders elkaar de hand weer reiken, en volkeren elkaar willen ontmoeten.  Aan U is het te danken wanneer de wapens zwijgen en de rede zich kan doen verstaan; wanneer wrok voor vergeving moet wijken en vergiffenis het wint van haat.”

 

Het Westen heeft geleden onder de godsdienstoorlogen.  Deze hebben geleid tot een gezonde scheiding van Kerk en Staat.  “Geef aan de keizer wat van de keizer is en aan God wat van God is.”  Een ordening, eerder vreemd in de wereld van de islam.  Recente conflicten aldaar zijn verbonden met spanningen tussen soennieten, sjiieten, alawieten en ondergaan de invloed van het salafisme.  Tijdens de Middeleeuwen heeft de godsdienst geholpen om in bepaalde tijden de godsvrede in te stellen.  Tijdens de eerste wereldoorlog was er even de kerstvrede in de loopgraven van het westelijk front.  De ramadan is een bijzondere tijd, maar hij heeft de vijandelijkheden niet gestopt tijdens de Arabische lente, noch in de Libische woestijn, noch in Hamas en andere Syrische steden.

 

De God van de legerscharen, het is een uitdrukking, die angst aanjaagt.  Maar in het messiaanse visioen worden speren omgesmeed tot ploegijzers.  Gods volk moet het niet zoeken in paardenkracht. 

 

“Anderen vertrouwen op paarden en wagens, wij op de naam van de HEER, onze God” (ps. 20,8); “Van geen nut zijn paarden voor de overwinning, hoe sterk ook, ze bieden geen uitkomst” (ps. 33,17).

 

“Niet de kracht van paarden verheugt hem, niet de sterkte van soldaten geeft vreugde.  Vreugde vindt de HEER in wie hem eren en in wie hopen op zijn liefde en trouw” (ps. 147, 10-11)

 

Mozes staat met vertrouwen tegenover God.  Hij is in de bijbel een biddend man.  Zijn gebed is er een van volharding.  Daarbij moet hij ondersteund worden.  “Toen Mozes’ armen zwaar werden, legden Aäron en Chur een steen bij hem neer, zodat hij daarop kon gaan zitten.  Zelf gingen ze aan weerszijden van hem staan, om zijn armen te ondersteunen” (Ex 17, 12-13).  We zijn niet alleen wanneer we bidden.  Wij ondersteunen mekaar wanneer we samen bidden, een gebedsroep vormen, liturgie vieren.  We krijgen steun langs een gebedskaart, een gebedenboek, een gebedskalender, een video. 

 

In de joodse bespiegelingen over Amalek staat deze voor het kwaad in ons eigen leven en voor de strijd die we tot het einde toe moeten voeren. Hij is het vlees tegen dewelke we moeten strijden.  Amalek staat symbool voor de vijand van het Joodse volk in iedere generatie.

 

Mozes bidt met opgeheven handen (Ex 17, 9-12).  Dit is een van de mogelijke houdingen bij het gebed.  We kunnen bidden, staande, knielend, buigend, liggend.  Bidden met opgeheven handen is een veel voortkomend gebaar in de bijbel (ps. 28,2; 63,5; 134,2; 141,1).  God verhoort zulk bidden niet als er bloed aan kleeft (Is 1,15).  Met opgeheven handen bidden we het Onzevader.  Het zijn de opgeheven handen van de gekruisigde, die op zijn kruis worstelt met de Godverlatenheid.  De opgeheven handen kunnen zegen en bescherming uitdrukken.  Ze kunnen een uiting zijn van vreugde, zoals vaak te zien in charismatische gemeenschappen.  Wie van vrijdag tot zondag geloofsgemeenschappen zou opzoeken en voorbij moskeeën, synagogen, kerken, tempels en zalen zou trekken, merkt een waaier van houdingen.  En dan zien we al diegenen nog niet die in de stilte van hun kamer bidden. 

 

Jezus heeft zijn leerlingen het bidden aangeraden en het door zijn eigen manier van bidden bevorderd.  Bidden is een aspect van zijn persoonlijkheid.  Hij is de grote bidder (Lc. 3,21; 5,16; 6,12; 9,29; 10,21; 11,1; 22,32-41, 23, 34-46).  Zijn leerlingen waren onder de indruk wanneer hij bad, zodat zij hem vroegen: “Leer ons bidden” (Lc. 11,1).   Lucas heeft dit biddend aspect van Jezus sterk belicht, ook omdat hij het bidden zag en mocht meemaken van de christelijke gemeenschappen, zij die aanvankelijk samen dagelijks kwamen bidden in de tempel (Hnd. 2,46) en in hun bijeenkomsten in Jeruzalem en elders regelmatig bidden.

 

Lukas heeft drie belangrijke gelijkenissen over het gebed overgeleverd.

 

De eerste, "de lastige vriend" (Lc. 11,5-13), nodigt ons uit tot een dringend gebed: "Klopt en er zal worden opengedaan."  Aan wie zo bidt, zal de Vader van de hemel "geven al wat hij nodig heeft", en bovenal de heilige Geest, in wie alle gaven vervat zijn.

 

De tweede, "de lastige weduwe" (Lc. 18,1-8), heeft als thema één van de eigenschappen van het gebed: altijd en onvermoeibaar bidden met het geduld van het geloof.  "Maar zal de Mensenzoon bij zijn komst het geloof op aarde vinden?"

 

De derde gelijkenis, "de Farizeeër en de tollenaar" (Lc. 18,9-14), heeft betrekking op de nederigheid van het hart dat bidt. "God wees mij, zondaar, genadig.”  Onophoudelijk maakt de Kerk dit gebed tot haar eigen gebed: "Kyrie eleison!" (KKK 2613).

 

Lucas geeft het woord van Jezus weer die zegt dat wij altijd moeten blijven bidden (Lc. 18,1), daarin volharden, ook al hebben we de indruk dat het niets uithaalt.  Lucas denkt aan het uitblijven van de komst van de Mensenzoon, waarop we moeten blijven wachten.  Gods uitverkorenen gelijken op de weduwe.  Zij staan onder het teken van het kruis (F. Bovon, L’évangile selon Saint Luc IIIc, p. 175).  Zij leven en lijden onder Gods afwezigheid, voelen zich onbeschermd, zij kennen twijfel.  Zij mogen het echter niet opgeven.  Ook al wacht de Heer, komen doet Hij.  Volhard daarom in het gebed en in het geloof.

 

Mag hier enige Joodse humor aan toegevoegd?  Een man bidt bij de Klaagmuur:

 

Man: God?
God: Ja!
Man: Mag ik U iets vragen?
God: Ja, zeker!
Man: Wat is voor U een miljoen jaren?
God: Een seconde.
Man: En een miljoen euro’s of dollars?
God: Een cent of een penny.
Man: God, Kan jij mij er een geven?
God: Wacht een seconde.

 

En als tweede toevoeging een bezinning van Theo Willemen

 

Misschien is bidden

in alle rust je dag overschouwen,
blij om het mooie dat je beleefde,
spijt om het domme,
dat je deed,
en op 't einde niet vergeten te zeggen:

Dank je wel.

 

Misschien is bidden

samen zoeken naar helende kracht

om het morgen beter te doen,

durven zeggen en laten zeggen:

‘Mens, ik hou van je.’

Jammer dat ik het zo weinig laat zien en voelen.

 

Misschien is bidden

beseffen hoe klein je bent, bang en hulpeloos,

aanvaarden dat je de andere zo nodig hebt,

en dat jezelf zo nodig bent,

en elkaar en ook God laten zeggen:

'Dank je wel'.

 

Misschien is bidden

helemaal niets doen, niets horen, niets zeggen,

maar alleen zijn en geloven.

God, misschien leer je me verder

hoe ik bidden moet?

Theo Willemen  (Vastenbrochure 2010)

 

 

Met vriendelijke groeten,

Antoine Rubbens
Aalmoezenier
Psychiatrisch Centrum Caritas vzw

tel. 09 210 68 57


www.pccaritas.be

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---