preek Mailing List: 5e zondag door het jaar A

[Dehondt, Miguel (Miguel.Dehondt]

Preek bij de vijfde zondag door het jaar (a-cyclus)                                 8-9 februari 2014

Lieve mensen,

de laatste jaren wordt het toch wel echt duidelijk dat we als Kerk een minderheid aan het worden zijn. Sommigen denken met heimwee terug aan de volle kerken en vooral aan de tijd dat heel de maatschappij doordesemd was van het christelijke gedachtengoed. Niet dat die tijd zo ideaal was. Mensen voelden zich wellicht vaak niet zo vrij. Maar ’t is altijd zo dat de tijd blijkbaar een gulden randje legt rond het verleden. Intussen zitten we toch maar met een leeg gevoel, een onmacht om het tij te keren; we staan aan de kant van de verliezers. Gelukkig zijn er altijd mensen die de moed er weten in te houden. Zo iemand zal ook Jezus geweest zijn, zeker als wij horen hoe hij vandaag uit de hoek komt: een uitnodiging om als zout, smaakmaker, door het leven te gaan en om licht in de duisternis te brengen.

Beide zijn onontbeerlijk en van beide kan gezegd worden dat je er niet veel nodig hebt om effect te zien. Meer zelfs: teveel schaadt. Vraag dat maar aan de dokter: zout is het eerste wat  verboden wordt. ‘We eten met zijn allen nog teveel grammen zout per dag’, het was nog maar enkele dagen geleden in het nieuws. Voor licht is het schadelijk effect niet zo duidelijk alhoewel men toch ook spreekt van lichtpollutie en dat je nooit zonder oogbescherming in de felle zon mag kijken. Nu, laten we niet teveel ingaan op de schadelijke effecten. Seffens vindt ook nog iemand dat christenen schadelijk zijn, of althans wanneer ze voorkomen in grote hoeveelheden ! Hopelijk neemt u deze uitspraak met een serieuze korrel zout en ziet u in dat humor meestal wat licht in de duisternis brengt.

Toen ik deze zomer met vakantie in Griekenland in mijn enthousiasme een veel te grote hoeveelheid gepekelde ansjovisjes kocht, was ik gelukkig dat iemand de frigo of diepvries als bewaarmiddel had uitgevonden. Amaai, zo zoutig, dat was niet om te eten. Ze zijn uiteindelijk opgegeten, maar niet door mij! En dan te bedenken dat mensen eeuwenlang op die manier vis en vlees hebben moeten bewaren en dankbaar waren dat ze zout hadden. Misschien heb je ’t nog nooit zo bekeken maar zout zorgt er voor dat iets dat waardevol is niet verloren gaat. Zonder museumuitbater te zijn of voor conservatieveling (what’s in a name) te worden versleten, is dat misschien ook ’n beetje onze taak vandaag de dag: zorgen dat het kostbare en waardevolle beschermd wordt. Dat geldt zowel op het vlak van onze christelijke waarden (respect, naastenliefde, vergevingsgezindheid) als op het vlak van mens en milieu (zorg, aandacht voor het broze, kwetsbare; geen misbruik of verspilling van de middelen).

Zout is uiteraard ook bekend als smaakmaker. Enkele christenen maken vaak onbewust door hun manier van leven en zijn, het verschil in onze samenleving, in families, op de werkvloer.  Wat is dat dan ? Het zit ‘m vaak in kleine dingen zoals iets ongevraagd doen voor een ander, ’n goeiedag zeggen, ’n bekommerd en bezorgd zijn voor het geheel… allemaal dingen die niet exclusief christelijk zijn maar je merkt wel als het ontbreekt, je voelt dat er iets tekort is, net zoals je ’t merkt als er geen zout in het brood of de aardappelen zit. Tegenwoordig zal men het hebben over zorgcoördinatie en kwaliteitscontrole, en allerlei normen in het leven roepen om dat te garanderen … allemaal goed en wel zolang je daarin maar ‘n beetje ziel vindt, wat menselijke warmte, iets dat van binnen komt en zorgt voor de smaak, zorgt voor het verschil: het zout.

Ik zou dit alles nog eens kunnen herhalen en verder uitdiepen met het beeld van het licht dat ook in het Evangelie van vandaag staat, maar ik verkies te eindigen met een ander beeld. Jürgen Mettepenningen had het in een columnstuk deze week over “’n duifke doen”. Hij bedoelde daarmee: proberen iets te bereiken waar ook anderen beter van worden, los van het risico dat je daarmee neemt. Vanwaar die duif ? Blijkbaar had de paus twee duiven als symbool van vrede gelost die enkele tellen later bijna verscheurd waren door meeuwen.

’n Heel mooi beeld. Natuur en cultuur die mekaar overlappen in de hardheid van het bestaan. Het spel tussen duiven en meeuwen vind je overal, en in alle relaties: een gevecht met eigenbelangen, machogedrag, gekwetste dromen en verdrongen gevoelens. Wanneer de paus in de toekomst niet meer zou durven om ’n duifke te lossen, dan pas zou hij vleuggellam zijn.

Maar zegt Mettepenningen: “er zijn veel mensen met goede intenties, mensen van goede wil. Het is een voorrecht om ze te ontmoeten. Een wereld zonder duiven is een meeuwenkot van eigenbelangen.” ’n Duifke doen, wordt dat niet van ons, christenen verwacht ?

 

Miguel Dehondt