Met vriendelijke groeten uit Meise.
Tweede zondag door het jaar C 16-17 januari 2010
Vaak weten we niet goed, bij het beluisteren van het verhaal van Kana wat het ons bijbrengt. Immers, als Jezus wonderen doet dan gaat het altijd over het lenigen van menselijke nood: een blinde kan weer zien, een lamme kan weer lopen, een melaatse wordt weer gezond. Maar hier gaat het, bij het eerste zicht, over een soort luxe-wonder. Water dat wijn wordt. Waartoe is dat nodig?
Nergens in het evangelie van Johannes wordt over mirakels gesproken. Hij heeft het altijd over tekens. Tekens zijn heel belangrijk in het leven van mensen. Als we een vredesduif zien afgebeeld, dan gaat het niet over een duif. Zij is een teken dat verwijst naar toekomst, naar leven, naar vredig samenleven. Tekens verwijzen naar iets dat heel belangrijk is en dat we moeilijk met woorden kunnen uitdrukken. Dat is ook zo met symbolen. Wierook wijst naar Gods aanwezigheid. Al duizenden jaren gebruiken mensen van diverse godsdiensten wierook om het goddelijke te eren. Bij een begrafenis gebruiken we een keer veel wierook omdat we geloven dat de overledene dicht bij God is. Zo zijn er vele tekenen, symbolen in het gewone leven: wanneer we een roos van 50 cent aan iemand geven, dan is het niet die roos die belangrijk is; we geven ons hart, onze vriendschap, onze genegenheid. Dat is ook zo met de "tekens" die we in het Johannesevangelie lezen.
Wat gebeurt er in Kana. Er is geen wijn meer en dat zou de feeststemming op de bruiloft kunnen bederven. In het Oude Testament is wijn altijd een teken geweest van vreugde. "Dan druipen de bergen van wijn", zegt de profeet Amos om de tijd van de verlossing aan te kondigen. In een ander tekst staat dat, als de Messias komt, elke wijnstok duizend ranken zal hebben, en op elke rank zullen duizend wijntrossen staan, en elke tros zal duizend druiven dragen. Dat is het toppunt van vreugde.
Dan is er het bruiloftsfeest. Precies op een huwelijksfeest begint Jezus zijn openbaring. Dat is ook niet toevallig. In het Oude Testament wordt het verbond tussen God en zijn volk beschreven als het verhaal van een moeilijk huwelijk. Het volk van Israël is als het ware "getrouwd" met God. Israël is echter een lastige en wispelturige bruid. Het hele boek van de profeet Osea gaat daarover. Altijd opnieuw zet God de eerste stap van verzoening, en steeds wordt het huwelijksverbond hernieuwd. Dat zijn prachtige en diep menselijke bladzijden. Het is op een bruiloftsfeest dat Jezus zich openbaart als diegene die een nieuw huwelijksverbond komt sluiten met zijn volk.
We gaan eens terug naar de wijn, of liever naar de kruiken water. Er staan daar zes aarden kruiken met water om handen en voeten te wassen. Afwaswater. Elke kruik bevat ongeveer honderd liter water. In totaal een goede 600 liter. Dit water wordt wijn, veel wijn. Weer eens dat teken van overvloed. Helemaal in de stijl van het Oude Testament waarvan ik enkele voorbeelden gaf. Jezus rekent niet: het gaat niet over een glaasje om eens te proeven. Er is wijn voor iedereen, overvloedig. Voor het hele dorp dat mee viert. Dat zal ook zo zijn met het teken van de broodvermenigvuldiging. Niet voor ieder een boterham, om de honger te stillen. Er wordt overvloedig en vrijgevig gedeeld. Dit is weer een teken dat Jezus komt opdat wij leven mogen bezitten, en wel in overvloed.
Het is geen tafelwijn, geen wijntje dat we kunnen kopen aan 2 euro de fles. Het is een grand cru. De wijn van Kana, de uiteindelijke drank die Jezus geeft is kostbare wijn waaraan men echt deugd kan beleven. Wat wil dat zeggen? Sinds de dag van Kana is Jezus in staat het water van het menselijk geluk te veranderen in de kostbare wijn van zijn altijddurend Verbond. Hij geeft aan de mensen het beste: goddelijk leven. Hij maakt van het alledaagse iets bijzonders. Dat is het wat men liefde noemt: van gewone dingen iets waardevols maken.
Dan is er nog een ander teken: de moeder van Jezus die bemiddelend optreedt. Zij wordt niet bij name genoemd. Jezus antwoordt nogal bruusk: "Vrouw wat is er tussen u en Mij?" We zouden denken dat het een afwijzing is. "Met wat moeit gij u?" Maar luister naar wat volgt. Maria gaat bij die mensen die in problemen zitten en zegt: "Doe wat Hij u zeggen zal." Dat is weer eens een teken. Waarom zegt Jezus koudweg tot zijn moeder: "Vrouw"? Hij zegt dit niet zo maar. Dat doet me weer denken aan het Oude Testament staat. Na de zondeval zegt God tot de slang: "Ik zal vijandschap stellen tussen u en de Vrouw en zij zal u de kop verpletteren." Op de bruiloft van Kana is die Vrouw aanwezig. En zij zegt wat de mensen moeten doen. Zij verwijst naar de kansen die God biedt. "Doe wat Hij u zegt te doen." Het is niet haar uur dat moet komen. "Doe wat HIJ u zegt te doen", zegt ze. Zoals zij zouden wij een waakzaam oog en een liefdevol hart moeten bezitten om heel de nood van de wereld aan de Heer toe te vertrouwen. En die grote nood is nu toch wel dat de liefde onder de mensen verwatert, dat de trouw verwatert, dat het geloof verwatert. Alhoewel: we maken deze dagen mee dat er wereldwijd solidair wordt opgetreden om de enorme noden in Haïti te helpen lenigen. Ook vandaag gelden de woorden: "Doe wat Hij u zegt te doen!" Wat we aan de slachtoffers van de ramp in Haïti doen, doen we ook aan Ons Heer. Het heeft dus goddelijke waarde, zou ik durven zeggen.
Ik zou dat alles willen resumeren in enkele woorden: het evangelie brengt overvloed van leven, en leven van de beste kwaliteit. In elke Eucharistieviering worden we daaraan herinnerd. En om die kwaliteit hoog te houden hebben we nood aan bemoediging. Die wordt ons ook gegeven elke zondag opnieuw. Daarom loont het echt de moeite om zo de zondag te eren.
Ik stel voor dat we deze week zouden werken aan de kwaliteit van ons leven, dat we aan elkaar het beste van onszelf zouden geven zonder te rekenen, dat we aan God de kans zouden geven ons overvloedig zijn beste Geest te schenken.
Bie Boon (Meise)
telenet.be)