preek Mailing List: derde zondag door het jaar C

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Title: Message

Hij opende de rol (Lc. 4, 17)

 

We krijgen een dubbele inleiding.  We horen de eerste verzen van het Lucasevangelie.  In zijn proloog zegt Lucas dat hij een verantwoord getuigenis wil brengen.  Het evangelie is geen fabelboek.  Het heeft een fundament.  Lucas moest daarom bronnen raadplegen.  Wat hij gedaan heeft.  De soliditeit van het geloof gaat hem ter harte.  Door deze aanhef neemt hij als captatio benevolentiae elkeen die zijn evangelie leest mee als partner in het geloof.

 

In het evangelie van deze zondag (die binnen de bidweek valt) volgt een nieuwe start.  Na het kindsheidevangelie en nadat Jezus door het water en de woestijn is gegaan, start hij zijn optreden.  Jezus is een Jood en gaat volgens zijn gewoonte naar de synagogen.  Lucas zegt naar ?hun? synagogen.  Neemt hij aldus enige afstand tegenover de synagoge en bekijkt hij vanuit een later oppositie de toestand in Nazareth ten tijde van Jezus?

 

Synagogen hadden/hebben een cultuur van openheid.  Elke jood kan er het woord nemen en preken.  De Joodse gemeenschap in Dresden heeft sinds 2001 een nieuwe synagoge.  Boven haar ingang een welkom voor alle bezoekers: ?Mijn huis zal heten: Huis van gebed voor alle volkeren? (Jes. 56, 7).

 

De eerste christenen hebben in de synagogen onderricht gegeven (Hdl. 13,15).  Jezus trad in de synagogen op als leraar.  Dit begin bij Lucas is anders dan bij de andere evangelisten  ?Marcus vertelt van het uitdrijven van demonen.  Matteüs begint met genezingen, heel kort, en laat daarop de bergrede volgen.  Johannes vertelt van dat teken op de bruiloft in Kana, waar Jezus zijn heerlijkheid toonde.?  Waarom dit verschil, vraagt W.R. zich af: ?Omdat in het begin het thema van het hele evangelie doorklinkt.  Zo laat Marcus ons zien hoe Jezus heeft gevochten met de demonische machten die onze wereld tiranniseren.  Zo laat Matteüs ons zien hoe Jezus kwam om het koninkrijk van God in zijn verkondiging en in zijn tekenen duidelijk te maken.  Zo laat Johannes ons zien hoe Jezus kwam om Gods glorie, Gods lichtende aanwezigheid te openbaren.? (W.R van der Zee, Vandaag gebeurt het, p. 74).

 

Jezus kiest voor Galilea.  ?Galilea was de zelfkant, de achterbuurt van Israël.  Het land met de slechte naam, vol buitenkerkelijkheid, achterlijke sociale toestanden, morele verwildering, politieke complotten.  Donker Galilea, het land waar de mensen plat praten en vuile handen hebben.  Jezus mag dan een goede naam hebben in Galilea, dat alleen al zal hem een slechte naam geven: de selfmade rabbi uit de provincie.? (Ib. p. 74).

 

Wat doet Jezus in Galilea?  Leren in ?hun? synagogen.  Lucas verraadt een afstandelijkheid.  Anderzijds geeft hij enig inzicht hoe daar de dienst verloopt.  Hij noemt meerdere handelingen die de lezing omringen.  We kregen enkele liturgische suggesties in de eerste lezing, waar Esra het boek opent (Neh. 8,5). Lucas noemt als eerste activiteit van Jezus dat hij ?leerde?.  Dat ?leren? is volgens Lucas heel belangrijk in de opdracht van Jezus.  ?Hij legt daar zo de Schrift uit dat het weer nieuw en bevrijdend gaat klinken, van toepassing op mensen van hier en nu.  Zelfs zo dat mensen genezen worden of loskomen van hun gebondenheden? (Ib. p. 74-75). 

 

Ds. Van der Zee was secretaris van de Raad voor de Herderlijke Zorg van de Nederlandse Kerk en hoofdredacteur van Woord en Dienst.  Zo verwondert het niet dat hij graag de kracht van het verkondigen en leren bij Jezus in de verf zet.  Woorden kunnen veel bereiken bij mensen. ?Woorden kunnen wonderen doen, als ze geladen zijn met geloof, met geestkracht, met het Woord? (Ib., p. 83).  In Kafarnaüm en elders verkondigt Jezus.  Dit is zijn eerste opdracht (Lc. 4,43-44).  Hij is niet gekomen om te genezen, maar om te verkondigen.  ?Het gaat om een geestelijke waarheid.  Maar als hij doet waarvoor hij gezonden is, dan gaan er telkens weer wonderen gebeuren.  Dan worden dingen rechtgezet en heel gemaakt.  Woorden blijken machtswoorden te zijn.  Prediken betekent verandering ontketenen, in het hele bestaan van mensen, in hun hele samenleving, in alles.  Nee, hij onttrekt zich niet aan de vraag van heelmaking.  Waar het evangelie gepredikt wordt, daar geschiedt inderdaad genezing, daar gebeuren de wonderen van goedheid, gerechtigheid, waarheid? (Ib., p. 84).

 

Jezus had al wat faam wanneer hij in zijn vaderstad terugkeert.  Na de wierook volgen kritiek en aanvallen.  De oudchristelijke traditie is gereserveerd tegenover te veel lof en zeker tegenover zelfverheerlijking. ?De gelovige zoekt niet zijn eigen roem; maar hij viert de eer van zijn Heer en deze van zijn geloofsgenoten? (F. Bovon, Saint Luc 1-9, p. 202).  Het bijzonderste compliment dat Lucas aan Jezus geeft is dat hij in de kracht van de Geest naar Galilea terugkeert.  We weten al dat Lucas graag de werking van de geest vernoemt.  Met de komst van Jezus is Gods kracht en gerechtigheid opnieuw present in de wereld en in de geschiedenis.  Tegenkanting tegenover de persoon van Jezus  zal zijn werking niet tegenhouden en beletten.

 

Jezus kreeg de boekrol voorgelegd met de tekst van Jesaja.  Had hij daarom gevraagd?  Viel de passage hem zo voor ogen of was er om geloot?  Het is een geschenk wanneer onze ogen op zo een tekst mogen vallen.  Hij is echt een ?schone belijdenis?, waarover Jezus zegt ?Nu, vandaag, heden? gaat in vervulling wat je hoort in de Schrift.  Gaan we deze week na waar we dit concreet zien gebeuren.

 

Antoine Rubbens

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---