preek Mailing List: preek bij moederdag

[Miguel Dehondt (miguel.dehondt]

Lieve mensen,

In dit weekend zetten we onze moeders in de bloemen. Moederdag is een schone gelegenheid om eens extra te tonen dat we hen graag zien en dankbaar zijn voor wat ze ons hebben gegeven: het leven op de eerste plaats, maar ook hun warmte, hun troost, hun zorg, hun steun en nabijheid. Leve onze moeders en daarbij willen we zeker niet vergeten die vrouwen die voor ons ook als een moeder zijn (geweest), indachtig dat het moederschap zich niet beperkt tot het baren van kinderen. Nu we ’t hebben over moeders … hoe zit het met onze Moeder de Heilige Kerk ? Ik weet niet of u eraan gedacht hebt haar in je moederdagwensen mee op te nemen. Nochtans is ‘onze Moeder de Heilige Kerk’ een vaste en gekende omschrijving van het instituut waartoe wij behoren.  Ik weet niet waar men die uitdrukking vandaan heeft gehaald. Ze komt bij mijn weten niet uit het Nieuwe Testament. Bovendien, als men het over ons aller moeder heeft dan heeft men het over Maria. Nu, het zij zo dat men het moederschap ook aan de Kerk toeschrijft. Op zich is daar niets mis mee. Het is een mooi beeld om aan te geven wat de Kerk wil zijn: een gemeenschap waar men als een moeder voor haar kinderen zorg draagt; waar men aandacht heeft voor de kleinsten en de zwaksten, hen helpt groeien en  zich ontplooien en waar men het voor hen opneemt. Zo’n moeder-kerk is niet alleen een veilig toevluchtsoord of een warme thuis maar ook een voedingsbodem. Al wat we nodig hebben om te groeien en te bloeien kunnen we bij haar vinden. Ze draagt zorg in de breedste zin van het woord; niet alleen op materieel vlak (met een expliciete zorg dat elk kind evenveel krijgt) maar ook op geestelijk vlak door de waarden, normen en cultuur die ze aanreikt. De Kerk als een soort ‘alma mater’, een voedende moeder, het is trouwens het logo van onze Katholieke Universiteit te Leuven. De Kerk bestempelt zichzelf als moeder; en wij worden uitgenodigd om die moeder lief te hebben, zoals we alle moeders liefhebben. In het licht van de gebeurtenissen van de vorige weken in onze Kerk kan ik me voorstellen dat u het moeilijk hebt met het beeld dat ik zopas van de Kerk ophing. Want die Kerk lijkt plots helemaal niet meer op een zorgzame moeder. Hoogstens op een moeder die niet goed in haar rol zit of ziek is en hulp nodig heeft. En al klinkt het ook mooi als uitdrukking en beeld “onze Moeder de Heilige Kerk”, de vraag is of er wel een realiteit aan beantwoordt, of het niet eerder een ideaalbeeld is dat nog verre van gerealiseerd is en of we niet eerder in een Strenge Vaderkerk zitten, dan een Moederkerk. Kristin Vanschoubroeck, een geestelijk en psychologisch begeleidster schreef in het opinieblad Tertio deze week het volgende: “ Niet alleen binnen de kerk, maar binnen veel gezinnen heerste lange tijd onderdrukking. Hoe velen van ons kennen situaties waarin vrouw en kinderen leden onder de dominantie van de man, de vader ?

Terwijl de ontvoogding binnen families al langer aan de gang is, hield de kerk het been stijf. Ze zag niet dat de leegloop en het wantrouwen tegenover de kerk te maken hadden met de zieke structuur waar hiërarchie en mannelijke dominantie de grondslagen van vormden.

De verbinding van het mannelijke met het vrouwelijke, en daardoor het groeiproces van angst en macht naar liefde en intimiteit, is volop aan de gang in de samenleving. Ook de kerk moet die evolutie kennen. Zolang ze haar deuren niet opent voor die verbinding, blijft ze steriel en levenloos en is ze uiteindelijk ten dode opgeschreven.”

Ik zie hoe dan ook kansen in de crisis die we meemaken. Laat het het einde betekenen van een al te eenzijdig ‘mannelijk’ ingevulde kerk om te groeien naar een kerk waarin het moederlijke, het zorgzame in plaats van het heersende meer kansen krijgen, zodat we eindelijk zullen kunnen spreken van ‘onze Moeder de heilige Kerk’, een gemeenschap zoals Jezus die wellicht gedroomd heeft. Wellicht heeft God Geest ons in het jaar van de priester een profetisch duwtje gegeven door duidelijk te maken: jullie zijn niet goed bezig; jullie verwaarlozen of onderdrukken het moederlijke, het zorgzame. Een zalige Moederdag graag gewenst aan alle moeders en ook aan de Kerk.