preek Mailing List: homilie C 11e zondag

[Christiaan Plaisier (diakenchristiaan]

Homilie 11^e zondag C 12-13/6/10                            diaken Christiaan Plaisier

Beste broeders en zusters,

In het evangelie van vandaag horen we dat Jezus te gast is bij de farizeeër Simon. Uit het verhaal blijkt dat het om een formele ontvangst gaat en dat het geen hartelijke en persoonlijke ontmoeting is. De farizeeër geeft Jezus geen echt welkom, zoals je dat onder vrienden wel zou doen. Waarschijnlijk wil hij alleen maar te weten komen wie die Jezus nu eigenlijk is.

De bijeenkomst wordt verstoord door een ongenode gast. Er komt een vrouw binnen van wie bekend is dat ze zondig leeft. Wat ze misdaan heeft, wordt niet vermeld. Maar dat ze zich niet gedragen heeft volgens de fatsoennormen, dat staat vast. Ze komt trouwens ook niet voor de gastheer, maar voor Jezus. Huilend gaat ze achter Jezus staan en laat haar tranen op zijn voeten vallen. Daarenboven raakt de vrouw Jezus aan. Ze kust zijn voeten en zalft ze met balsem.

Simon denkt het zijne ervan. Hij heeft het moeilijk met wat er tussen beide personages gebeurt, onder zijn ogen, in zijn huis. De gastheer trekt meteen zijn conclusie: Jezus is in ieder geval geen profeet, want dan zou hij weten wie die vrouw is en haar terechtwijzen en haar afweren. Voor Simon is er geen andere conclusie mogelijk, want hij denkt in wetten en regels. Hij oordeelt en veroordeelt. Hij ziet niet wat voor moois en goeds er gebeurt. Hij is er met zijn hart niet bij.

Jezus kent Simons gedachtegang. Hij wil hem verlossen van zijn kortzichtigheid. Hij daagt hem uit om niet alleen zijn verstand, maar ook zijn hart te laten spreken. En hij doet dit aan de hand van een parabel, die eindigt met een vraag aan Simon: Wie zou meer liefde en geluk tonen? Iemand die een kleine schuld niet hoeft terug te betalen, of degene aan wie een grote schuld wordt kwijtgescholden?

Jezus wijst Simon erop dat de vrouw veel liefdevoller en hartelijker was dan Simon zelf. En omdat ze zoveel liefde betoond, weet Jezus dat haar zonden zijn vergeven. Farizeeërs proberen altijd hun eigen fouten goed te praten en wijzen voortdurend met de vinger naar wat anderen allemaal verkeerd doen. Ze zadelen anderen, zoals de vrouw, op met schuldgevoelens. Jezus ontkent de fouten van de vrouw niet. Maar hij laat de farizeeër zien dat schuld niet door straf en boete opgeheven wordt. Alleen de liefde kan ons genezen van schuld. Simon mag dan de regels van de wet goed kennen. Maar als hij de liefde mist, zal hij niet tot vergeven in staat zijn.

Uiteraard gaat het hier niet om schuld bij het overtreden van de wet. Als we betrapt worden op te snel rijden, krijgen we gewoon een boete. Waar het hier wel om gaat, is om een diep gevoel van ontoereikendheid. Er zit een gevoel van schuld bij die vrouw, die te maken heeft met innerlijke schaamte. Over dat gevoel hoor je ouders vertellen die een kind verloren hebben. Terwijl ze er niets aan konden doen, voelden ze zich schuldig. Je hoort het bij vrouwen die misbruikt zijn. Ze zijn slachtoffer en toch zitten ze met een gevoel van schuld. Een relatie die na jaren op de klippen loopt, kan het gevoel geven dat je gefaald hebt. Mensen die werkloos worden, kunnen zich mislukt voelen. Jezelf kwalijk nemen dat je niet aan je eigen levensverwachting hebt kunnen voldoen.

Met dat donkere gevoel kwam de vrouw bij Jezus. Ze hoefde niets te zeggen. Ze liet alleen haar tranen de vrije loop. Toen ze Jezus’ liefdevolle blik zag, wist ze meteen dat Hij haar schuld vergaf. Zo kwam haar grote liefde vrij. Uitbundig heeft ze die aan Jezus getoond. En Jezus windt er geen doekjes om. Dat de vrouw zo veel lief heeft, komt omdat haar zoveel zonden vergeven werden. Het klinkt eigenlijk paradoxaal: ze heeft het aan haar zonden te danken. Want Gods liefde bereikt ons langs vergiffenis. Aan wie een zware schuld vergeven werd, beseft heel goed, hoezeer hij bemind wordt. Gods liefde is geen beloning voor de rechtvaardigen, die denken geen vergiffenis nodig te hebben, zoals Simon. Want hij voelt zich door zijn levensstijl verheven boven de vrouw. De farizeeër kent zijn eigen zonde niet en mocht dan ook nog geen vergiffenis ervaren van God. En het is nu uitgerekend aan die vrouw dat Simon een voorbeeld moet nemen. Want ook hij wordt door Jezus een zondaar genoemd. Maar de vrouw weet dat ze is aangewezen op Gods barmhartigheid. Omdat de vrouw zich bewust is van haar zondigheid, staat ze open voor vergeving en daarmee ook voor Gods liefde. Ze heeft een vast vertrouwen in God. Door dit geloof en door Gods liefde te ervaren, borrelt in haar een liefdevolle houding op. Haar leven neemt vanaf nu een andere wending. Haar liefde komt los uit haar beklemming.

Simon toonde op geen enkele manier zijn liefde en waardering voor Jezus. Dat is geen wetsovertreding. Maar waar liefde en hartelijkheid ontbreken, waar wantrouwen en achterdocht gastheren zijn, daar kan geen barmhartigheid zijn. Want hoe zouden we zonder liefde elkaars tekortkomingen kunnen verdragen?

Beste mensen, Simon heeft een parabel nodig om zicht te krijgen op zijn fout gedrag. De vrouw heeft daarvoor geen verhaal nodig. Ze heeft Jezus ontmoet en laat zich raken door zijn onvoorwaardelijke vergeving. Wat hebben wij nodig om Gods vergeving in ons leven toe te laten? Durven wij onze lasten, schaamte en schuld bij God neer te leggen, zodat we zijn grote barmhartigheid en liefde kunnen ervaren? Want ook wij mogen er immers op vertrouwen dat onze zondigheid voor God nooit onoverkomelijk is. Hoe groot onze schuld ook is. En Gods liefdevolle vergeving mogen ervaren, kan ons zo dankbaar maken, zo gelukkig, dat wij dit geluk gaan delen met onze medemens door hen lief te hebben. En zo kunnen wij, op onze beurt, bij anderen een levensbron vol met liefde laten ontspringen. Amen.