preek Mailing List: Derde paaszondag

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Bij het meer van Tiberias (Joh. 21,1)

 

Het meer van Tiberias, het lag er ten tijde van Jezus en het ligt er nog.  Zijn oevers zijn meer bebouwd dan toen.  De pelgrim naar het land van Jezus bezoekt er de opgravingen van Kafarnaüm.  Hij komt in Tabgha, waar hij kijkt naar de oude mozaïek, die herinnert aan het verhaal van de broodvermenigvuldiging.  Hij bidt even in de primaatskapel aan de noordelijke oever van het meer waar volgens het Johannesevangelie de laatste verschijning van Jezus plaats vond.

 

Een aantal vrienden van Jezus zijn naar Galilea teruggekeerd voor hun werk van vroeger.  Zelfs vanuit hun nieuwe situatie zijn ze toch aangewezen om voor voedsel te zorgen.  Ook na Pasen moeten ze eten en zorgen voor het dagelijks bestaan.   Het viel hen niet mee.  Ze hadden niets gevangen tijdens de nacht.  Zij waren teruggekeerd naar hun verleden en ondervinden opnieuw de hardheid van het bestaan.  Werken zonder resultaat.  In hun tegenslag komt Jezus hen tegemoet.  Jezus komt naar hen toe, maar ze herkennen hem niet  De man aan de oever gelijkt op de tuinman in de Paasochtend, die een wenende vrouw troost, en op die vreemdeling, die meegaat met twee gewezen leerlingen uit de compagnie van Jezus en hun vragen en twijfels beluistert.  Bescheiden, niet overweldigend.  Comme un souffle fragile!

 

In het verhaal krijgen Petrus en Johannes alweer een opvallende rol.  Weerspiegelt dit spanningen met en binnen de groep van Johannes, die hun geliefde meester willen vooropstellen?  Het laatste hoofdstuk van het Johannesevangelie, dat op een toevoeging lijkt, geeft een kerkelijke toets aan een christologisch evangelie.  In het evangelie van Johannes is Jezus de Openbaarder van de Vader.  Het laatste hoofdstuk wijst er op dat zijn leerlingen en de daarop volgende generaties zijn werk moeten voortzetten.

 

Alweer speelt de geliefde leerling een bemiddelende  rol.  Hij is de eerste die de Heer herkent.  Wie bemint ziet meer.  Hij zet Petrus op het spoor om naar Jezus toe te gaan.  Het is Petrus die het net aan land brengt.  Een net met 153 vissen.  Velen hebben gespeculeerd over dit cijfer, dat kan duiden op de veelheid van de volkeren.

 

Het is een ietwat idyllisch tafereel, dit ontbijt aan het meer, deze mensa Domini, deze tafel van de Heer.  De ontmoeting omvat immers alweer een maaltijd met de Heer.  Hij is gastheer.  Hij had het eerste werk gedaan.  Het houtskoolvuurtje brandde en er was al brood en vis.  Jezus wordt  soms afgebeeld onder het teken van de vis.  Oude muurschilderingen uit de kerk van het Oosten geven taferelen weer van het Laatste avondmaal, met een grote vis op de schotel.  De geroosterde vis is Christus. 

 

“Een houtskoolvuur met vis erop en brood…”  Bisschop Johan Bonny koos dit citaat uit het evangelie van Johannes (Joh. 21,9) als titel voor de visietekst voor de werking in het bisdom Antwerpen.  Met velen kijkt hij naar de komende jaren  met de ogen van het begin.  Het is morgen, het ontbijt staat klaar en een nieuwe dagtaak wacht.  De bisschop ontwikkelt in de visietekst een aantal gedachten over christen-zijn en Kerk-zijn vandaag.  Hij spreidt dit over zeven hoofdstukken.  Hij schrijft in de epiloog: “Van Christus geloven we dat Hij als het morgenlicht is.  Vroeg in de morgen is Hij opgestaan uit de dood.  In dat morgenlicht mogen wij gaan staan.  Ook en vooral vandaag.  Als kerkgemeenschap hebben wij iets nieuws om van te leven en om van te getuigen.  Die nieuwheid is niet alleen voor ons bestemd.  Het Evangelie is blijde boodschap voor alle mensen en voor heel de samenleving.  Als gemeenschap van leerlingen mogen wij daartoe bijdragen.”  “Trouwens aan het meer van Tiberias, op een frisse ochtend kort na Pasen, is voor de vissers alles opnieuw begonnen.  Aan de oever van het meer stond de Heer op hen te wachten en toen ze aan land waren gestapt, zagen ze dat er een houtskoolvuur was aangelegd, met vis erop en brood ernaast” (Kerknet 21.10.12).

 

Na het ontbijt volgt het gesprek van Jezus met Petrus.  Innig en intens.  “Hou je van mij?”  Hij vraagt het drie maal (een verwijzing naar de drie verloocheningen).  Drie keer een zelfde vraag.  De liturgie, zeker de Oosterse, herhaalt graag.  Gospedi pomiluj, Kyrie eleison, Sanctus, Sanctus, Sanctus. 

 

Pater  Leon De Coninck s.j. zei tijdens een retraite aan seminaristen dat niemand drie keer traag na elkaar de naam ‘moeder’ kan uitspreken zonder ontroerd te worden.  Drie keer mag Petrus antwoorden: “Ja, ik bemin U.”  Deze liefde is de basis voor de verantwoordelijkheid, die hij krijgt.  De verrezen Jezus vraagt Petrus hem te volgen.  Als visser krijgt deze een herderstaak.  Jezus volgen, dit zal lijden teweeg brengen.  Dit ligt besloten in de nogal harde en toch realistische woorden: “Toen je jong was, deed je zelf je gordel om en ging je waarheen je wilde, maar wanneer je oud wordt, zal een ander je handen grijpen, je gordel omdoen en je brengen waar je niet naartoe wilt.”

 

Wie door ziekte of ouderdom zijn/haar huis moet verlaten en dagelijks ondervindt dat hij/zij op de hulp van anderen is aangewezen, die herkent zich in dit woord. 

 

Führen, wohin du nicht willst, was de titel van een veel gelezen boek van de Duitse theoloog en politieker Helmut Gollwitzer.  Hij vertelt daarin de harde tijd van zijn Russische krijgsgevangenschap.  Hij koos als titel dit Jezuswoord uit het Johannesevangelie.  Hij bekent daarin dat hij tijdens die zware tijd Gods nabijheid is blijven aanvoelen.

 

De man bij het brandend houtsvuur is de Heer.  De leerlingen beseffen dit en durven hem toch niet ondervragen.  De verrezen Heer overrompelt niet.  Hij is aanwezig, maar er is een schroom en een huiver om dit geloof te verwoorden.  Toen en nu?  “Het behoort tot Gods mysterie dat Hij stil, onopvallend handelt.  Dat Hij slechts gaandeweg in de grote geschiedenis van de mensheid zijn geschiedenis opbouwt.  Dat Hij mens wordt en daarbij door zijn tijdgenoten, door de toonaaangevende krachten in de geschiedenis over het hoofd kan worden gezien.  Dat Hij lijdt en sterft, en als Verrezene alleen bij de mensheid wil komen door het geloof van degenen aan wie Hij zich toont.  Dat hij altijd weer stil aan de deur van ons hart klopt en ons langszaam ziende maakt wanneer wij de deur voor Hem openen“ (Paus Benedictus, Jezusboek II, p. 246-247).

 

Hoe kunnen we de verrijzenis enigermate verklaren?  Ze geschiedt allereerst aan Jezus en zij bepaalt de geschiedenis.  Toch is ze geen feit zoals de geboorte en de kruisiging van Jezus.  Zij is iets totaal nieuw.  Paus Benedictus probeert het te verklaren als een radicale 'mutatiesprong', waarin een nieuwe dimensie van het leven, van mens-zijn zich openbaart.

 

Deze nieuwe realiteit is het vertrekpunt van de verkondiging.  “ De prediking van de apostelen, met haar passie en durf, is inderdaad ondenkbaar zonder echt contact met het heel nieuwe en onverwachte, dat de getuigen van buiten af getroffen heeft doordat de opgestane Christus zich toonde en sprak.  Alleen een echt, radicaal nieuw gebeuren kon de prediking van de apostelen mogelijk maken: die is niet door middel van speculaties of innerlijke, mystieke ervaringen te verklaren.  Ze moet het in haar durf en nieuwheid hebben van de kracht van iets wat niemand heeft uitgevonden en alle voorstellingen te boven ging“ (Op. cit., p. 246). 

 

De liturgie vat dit mysterie van de verrijzenis samen met het psalmvers  „Ontwaak ik, dan ben ik nog bij u“ (ps. 138,18).  “Resurrexi, et adhuc tecum sum.“  Dag aan dag mogen we dankbaar zingen: Crucem tuam adoramus Domine, resurrectionem tuam laudamus Domine.  Laudamus et glorificamus.  Resurrectionem tuam laudamus Domine.

 

Antoine Rubbens

 

 

Met vriendelijke groeten,

Antoine Rubbens
Aalmoezenier
Psychiatrisch Centrum Caritas vzw

tel. 09 210 68 57


www.pccaritas.be

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---