preek Mailing List: Preek bij de 20e zondag door het jaar

[Dehondt, Miguel (Miguel.Dehondt]

Lieve mensen,

Er is een Frans spreekwoord dat zegt: ‘Il n’y a que les imbéciles qui ne change pas d’avis’ (alleen idioten veranderen niet van mening). We ontmoeten vandaag een Jezus die zijn mening moet herzien, die dus moet toegeven dat hij verkeerd zat. Niets mis mee, denkt u, we moeten dat allemaal wel eens doen, maar het is toch wel iets dat je niet direct van Jezus verwacht of iets is dat niet past bij het beeld dat mensen van Jezus hebben. Jezus, dat is toch God ? En God, dat is toch de perfectie … die maakt toch geen fouten ? ’t Hangt er natuurlijk van af welk beeld je van God of Jezus hebt. Is God voor u synoniem voor volmaaktheid,

dé Waarheid, wat eeuwig en voor altijd vaststaat en onveranderlijk is ? Ik denk niet dat dit de God is die we in de Bijbel ontmoeten. Soms krijg ik de indruk dat men in de Bijbel er net van alles aan doet om God menselijk en nabij te doen overkomen. Zo ervaart men God toch; en de Bijbel is niets anders dan de neerslag van de wijze waarop mensen God hebben ervaren (of niet) in het leven. God zoekt precies voortdurend contact met zijn mensen, met zijn volk, gaat met hen een verbond aan en is doodongelukkig als dat verbond eenzijdig verbroken wordt. Legendarisch is het gesprek van Abraham met God die een ontrouwe stad wil vernietigen. Als een volleerde oosterse koopman dingt Abraham bij God geduldig af totdat hij God zover krijgt om af te zien van zijn represaillemaatregelen. Dus zo ‘onveranderlijk-onbeïnvloedbaar-onvermurwbaar’ is God niet. Alleen we zijn het niet gewoon om God en dus ook Jezus in zo’n rol te zien. We horen hier nog sterk de Joodse rabbijn in Hem denken. Van rabbijnen weten we dat ze geen contact hebben met andersgelovigen en vrouwen, die zouden kunnen onrein zijn… we moeten het in die context zien. Maar het siert Hem dat Hij openstaat voor een nieuwe visie. Zo kennen we Jezus dan weer wel. Uit verhalen zoals deze merken we dat Jezus zelf ook een evolutie heeft gekend in zijn denken. Zijn visie en zending lagen niet direct vast maar werden uitgezuiverd gaandeweg. Waarschijnlijk zag Jezus zichzelf aanvankelijk niet als de Messias, of de zoon van God maar heeft men dit achteraf, bij de terugblik en het gelovig overwegen van zijn leven in Hem herkend. Zoals enkele omstaanders bij het kruis zeiden: “Waarlijk, dit is de zoon van God.”

Nu, ik vind het evangelie van vandaag een heel mooi verhaal omdat er zoveel raakpunten zijn met onze huidige leefwereld. Het is een feit dat onze samenleving meer en meer multicultureel wordt. Die vrouw is Kananeese, vandaag zou ze Palestijnse uit de Gazastrook kunnen zijn; of hier in onze streek een gesluierde moslima. Het vreemde, het niet-vertrouwde, het andere, heeft op ons net zoals op Jezus in eerste instantie misschien een bedreigend, afwerend effect. Laat dit een overblijfsel zijn uit onze prehistorie, een overlevingsinstinct bij het schenden van ons territorium. Nu, we leven al duizenden jaren niet meer in holen. En we kunnen met ons verstand, ons cultureel en gelovig inzicht corrigeren waar we anders in onze menselijkheid tekort schieten. Gelukkig maar. Maar dat moeten we dan ook doen want voor we ’t beseffen laten we ons mee leiden door irrationele gevoelens en angsten al dan niet gevoed door slogans met andere (lees: geld-macht) bedoelingen. In dit verhaal is er hier wel een element dat er voor zorgt dat alle culturele en godsdienstige scheidslijnen overbrugd worden: die vrouw houdt niet op met aandringen (zie eens hoe creatief ze is in haar argumenten) omdat haar kind in nood is en ze geen andere uitweg of oplossing ziet dan Jezus. Van welke overtuiging of geaardheid ze ook is, ze is een echte moeder. En alle moeders waar ook ter wereld en in welke tijd ook denken en doen hetzelfde. Laten we aandacht hebben voor wat ons verbindt in plaats van voor wat ons van elkaar scheidt: ziekte, nood, lijden kunnen mensen samenbrengen of alvast mensen over de brug halen om zorg te bieden en te helpen.

En tenslotte nog dit: heel dit verhaal doet me denken aan wat in het Midden-Oosten aan het gebeuren is vanuit een religieus fanatisme. Godsdienst kan het mooiste in een mens naar boven halen, maar ook het meest gruwelijke. Respect en vrijheid van gedachten, wij komen van ver, we hebben hierin een hele weg afgelegd maar het blijft bedreigd ‘erfgoed’. We weten waar ‘Onze God eerst’ toe leidt. Ik hoop alleen dat dit inzicht ook bij andere overtuigingen leeft of mag groeien. Omdat dit aanvoelt als meer dan mensenwerk,  laten we er voor bidden.