preek Mailing List: vierde zondag van de veertigdagentijd C

[Antoine Rubbens (Antoine.Rubbens]

Title: Message

Vader van twee zonen (Lc. 15,11)

 

Op een pedagogische conferentie beeldden leerlingen het verhaal uit van de verloren zoon.  Het is dertig jaar geleden.  Ik zie nog dit klein baasje van het vierde leerjaar dat met prachtige mimiek de weg aflegde van de jongste zoon, die naar zijn Vader terugkeert.  Een waardige opvolger van de verloren zoon, geschilderd door Jerome Bosch.  Tijdens het internationaal eucharistisch congres in Québec kwam in een boeteviering de topper van Lucas.  Wie vooral opviel, was de acteur in zwart deftig pak.  Hij was de oudste zoon, die zo moeilijk de milde houding van zijn vader ten opzichte van de jongste kon goedkeuren.  De beschouwingen van Henri Nouwen hebben velen geholpen om de parabel te verinnerlijken.  H. Nouwen heeft urenlang vertoefd bij het beroemde schilderij van Rembrandt in het Hermitage/Sint Petersburg.   

 

Daarmee zijn niet alle figuren vernoemd.  Daar zijn de knechten en de meiden op het erf.  Zij hebben hun commentaar bij alles wat daar gebeurt.  Naar wie gaat hun sympathie?  Wat verwondert, is dat Lucas, wiens evangelie veel plaats geeft aan vrouwen, van hen geen melding maakt.  Heeft hij haar niet vermeld omdat God de bron is van alle vaderschap en moederschap?  Jahweh vergeet zijn volk niet, zelfs al zou een moeder haar kind vergeten (Jes. 66,13). 

 

Er zijn zoveel situaties, waar mensen zijn uiteengegaan, waar harde woorden zijn gevallen.  De parabel gaat over wie verloren is, over de opvang van het verlorene en hoe moeilijk vergeven kan zijn.  In het leven van een verlorene steken veel kwetsuren.  Een kwetsuur is geen zonde, maar aan zonde is altijd een kwetsuur verbonden.  Filip Noël uit Averbode, kenner van het Lucasevangelie actualiseert wie verloren is gelopen.  Je treft ze aan in onze steden, bedelend of liggend langs de straat.  ?Sommigen leven er al jaren, geregeld zie je kinderen die wellicht uitgebuit worden om mensen te ontroeren, zodat die geld geven.  Je komt ze tegen in families en gezinnen, in conflicten tussen man en vrouw, tussen ouders en kinderen; tussen kinderen onderling.  Mensen die andere dumpen vanuit egocentrische motieven.  Mensen die anderen stalken, profiteren, ongevoelig worden voor iedere ethische reflex.  Verloren mensen zijn vaak gekwetste mensen die geen blijf meer weten met hun gevoelens en vereenzamen.  Vaak speelt de schuldvraag een grote rol? (Bijbel en Bezinning, jrg 2006, n° 1).

 

De jongste zoon was ver weg en diep gevallen.  Hij had als jongste het recht om een derde van zijn erfdeel op te eisen.  Dat was geen kwaad.  Vanuit psychoanalytische hoek kan gezegd dat het opeisen van zijn erfdeel tijdens het leven van de vader overeenkomt met een psychologische vadermoord.  Ver van huis, heeft de jongen honger.  Niemand geeft hem het eten dat de varkens krijgen.  Waarom neemt hij dan zelf niet wat de varkens krijgen (wellicht een soort bonen).  Alweer zegt de psychoanalyse dat iets in hem de jonge man belet zich te verlagen tot de wereld van de dieren.  Bij deze terughoudendheid en dit inzicht begint trouwens zijn terugkeer.  Zijn innerlijke monoloog is baatzuchtig, maar zet hem op weg.  Het is niet gezegd dat het ongeloofwaardig hartelijk onthaal van zijn vader alleen zou volstaan hebben om hem op een hoger niveau op te tillen (Cahier Evangile 137).  De jongen weet niet welke merkwaardige vader hem opwacht. 

 

?Wil je weten wat voor een hoogst merkwaardige vader die man was?  Het merkwaardige schuilt dan precies in het feit, dat hij eerst in alle ernst vader werd, omdat hij een verloren zoon kreeg.  Andere vaders zijn gemakkelijk goede vaders als het kind zich goed gedraagt, maar als zij verloren zoons krijgen, zeggen zij: ?Ik wil zijn vader niet langer zijn, laat hem zijn eigen gang maar gaan?.  Maar deze vader, deze merkwaardige man, wilde juist vader zijn voor zijn verloren zoon.  Het is net alsof hij er niet eens zoveel om gaf ook vader van de broer van de verloren zoon te zijn, van die goed oppassende zoon. Merkwaardig!? (S. Kierkegaard, De broer van de verloren zoon).

 

De oudste zoon?  Hij mocht deelnemen aan het feest, maar heeft er moeite mee.  Is hij binnengegaan?  Zijn wij die oudste, onwennig, kwaad omdat anderen vergeving krijgen.  Paus Benedictus besluit zijn overweging over de gelijkenis van de twee broers en de barmhartige vader als volgt: ?Wie verbitterd is over Gods goedheid is vanbinnen eigenlijk verbitterd over zijn eigen gehoorzaamheid.  Die is niet onvoorwaardelijk.  Heel diep van binnen zouden ze zelf ook wel weggewild hebben naar de grote vrijheid.  Er is iets van verborgen jaloezie om wat de andere zich heeft kunnen veroorloven.  Zij hebben niet de weg afgelegd van de jongste zoon, de weg die hem gezuiverd heeft, die hem heeft doen inzien wat vrijheid is en wat het betekent om zoon te zijn.  Eigenlijk beleven ze hun vrijheid nog als knechtschap en zijn ze niet uitgegroeid tot zonen.  Ook zij moeten nog een stuk weg gaan.  Die kunnen ze vinden als ze eenvoudigweg doen wat God voorstelt  en met Hem feestvieren.  In de gelijkenis is het de Vader die ons door Christus toespreekt; wij zijn thuisgebleven maar moeten ons van harte bekeren en blij zijn om ons geloof? (Jezusboek, p. 204).

 

In Dresden is de Frauenkirche met haar prachtige koepel uit het puin herrezen.  De restaurateurs wisten niet precies meer wat in de koepel te zien was.  Zij hebben de vier evangelisten uitgebeeld en de drie goddelijke deugden plus de barmhartigheid.  Deze kerk werd opgebouwd dankzij giften van overal, zowel van families van geallieerde soldaten, die de kerk bombardeerden als van Poolse dorpen, die onder de Duitsers hebben geleden.  Een sterk teken van verzoening.

 

God, barmhartige Vader, doordring met uw barmhartigheid al uw kinderen. 

Antoine Rubbens

 

---

  Gecontroleerd op virussen en op inhoud door Sophos en MailMarshal

---

---

Aandacht :

 

De informatie in dit bericht of in de bijlagen ervan is enkel bedoeld voor de persoon of de entiteit tot wie het bericht is gericht, en kan vertrouwelijke of persoonlijke zaken bevatten. Het bekijken, doorzenden, verspreiden of ander gebruik van, of het actie ondernemen vertrouwend of gebaseerd op deze informatie door andere personen of entiteiten dan diegene voor wie ze bestemd was, is verboden. Als u dit bericht verkeerdelijk hebt ontvangen, gelieve dan de afzender te contacteren en het bericht van eender welk systeem te verwijderen, alsook eventuele kopies ervan.

---